Jahon hamjamiyati uchun muhim yangilik: Birlashgan Millatlar Tashkilotining Xalqaro sudi insoniyat uchun toza, sog‘lom va barqaror atrof-muhitni alohida inson huquqi sifatida tan oldi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Sud qaroriga ko‘ra, iqlim o‘zgarishi endi kechiktirib bo‘lmaydigan va butun insoniyat uchun o‘ta jiddiy tahdid hisoblanadi. Xalqaro sud raisi Yuji Ivasova ta’kidlaganidek, davlatlar issiqxona gazlari chiqindilarini kamaytirish uchun hamkorlikda harakat qilishlari zarur.
Chunki bu muammo inson faoliyati natijasida yuzaga keladi va uning salbiy oqibatlari davlat chegaralari bilan cheklanmaydi. Sud qarorlari majburiy kuchga ega bo‘lmasa-da, davlatlarni amaliy choralar ko‘rishga majburlay olmasa ham, ushbu tarixiy hujjat dunyoning iqlim siyosatini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi.
Bu qarorga olib kelgan jarayon 2019 yilda Fiji orollaridagi Janubiy Tinch okeani universiteti talabalari Vanuatu hukumatini BMTga shikoyat qilishga undashi bilan boshlandi. Ushbu tashabbus 2023 yilda BMT Bosh Assambleyasida maxsus rezolyutsiya qabul qilinishiga sabab bo‘ldi.
2024 yil dekabrda esa Xalqaro sudda eshituvlar o‘tkazildi. Unda yuzdan ortiq davlat va o‘n ikkita xalqaro tashkilot vakillari o‘z fikrlarini bildirdi.
Bundan tashqari, iyul oyining boshida Inson huquqlari bo‘yicha Amerikalararo sud ham davlatlarni insonlarning barqaror iqlimga ega bo‘lish huquqini himoya qilish uchun barcha zarur choralarni ko‘rishga majbur qiluvchi qaror qabul qilgan edi. Xulosa qilib aytganda, BMT Xalqaro sudining ushbu tarixiy qarori global siyosat va huquq sohasida iqlim masalalariga yangicha, keng qamrovli va inson huquqlariga asoslangan yondashuvni kuchaytiradi.
Ekspertlarning fikricha, bu qadam butun insoniyat kelajagi uchun yangi imkoniyatlar eshigini ochadi.
