
AQSH prezidenti Donald Tramp va Rossiya rahbari Vladimir Putin o‘rtasida 15 avgust kuni o‘tkazilishi rejalashtirilgan uchrashuv jamoatchilikda katta e’tibor va munozaralarga sabab bo‘ldi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Tramp matbuot anjumanida Putin bilan muzokaralar uchun Rossiyaga borishini aytib, og‘zaki xatoga yo‘l qo‘ydi. Aslida esa Putin AQSHning Alyaska shtatiga kelishi kutilmoqda.
Tramp bu so‘zlarini tilning siljishi deb izohladi. Davlat dumasi xalqaro ishlar qo‘mitasi raisi o‘rinbosari Svetlana Jurova esa Trampning Putinni Rossiya bilan chambarchas bog‘laganini ta’kidladi.
Tramp uchrashuvni “dastlabki” va “sinoviy” deb atab, asosiy maqsad Moskvaning Ukrainadagi mojaroni hal etishdagi pozitsiyasini tushunish ekanini bildirdi. U Putinni mojaroga nuqta qo‘yishga ko‘ndirish, shuningdek, Ukrainaga hududiy imtiyozlar berish masalasini aniqlashtirish niyatida ekanini aytdi.
Shuningdek, agar muzokaralar natija bermasa, jarayondan chiqib ketish ehtimoli mavjudligini ta’kidladi. Tramp fikricha, kelishuv imkoniyatini baholash uchun besh daqiqa yetarli.
Tramp Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiyning pozitsiyasini ham tanqid qildi. Unga ko‘ra, Zelenskiy konstitutsiyaga tayanib, aholining ko‘pchiligi Rossiya bilan tinchlik shartnomasini qo‘llab-quvvatlayotganiga qaramay, hududiy imtiyozlar berish orqali mojaroni tugatishdan bosh tortmoqda.
Tramp muzokaralardan so‘ng Zelenskiyga albatta qo‘ng‘iroq qilishini qo‘shimcha qildi va yer almashinuvi bo‘lishi mumkinligini aytdi. Oliy Radaning sobiq deputati Vladimir Oleynik esa Kiyev rejimi uchrashuvni buzishga urinishlari mumkinligini ogohlantirdi.
Uning so‘zlariga ko‘ra, Ukraina hukumati Yevropadagi hamkorlari bilan birga hududiy imtiyozlarga qarshi chiqib, NATOga a’zo bo‘lish talabini ilgari surmoqda. Bu esa Moskva va Vashington o‘rtasidagi kelishuvlarga zid hisoblanadi.
Ukraina ommaviy axborot vositalarida hududiy masala bo‘yicha vahima kuchaymoqda. Chunki bu mavzu Tramp va Putin muzokaralarining asosiy yo‘nalishlaridan biri bo‘lishi kutilmoqda.
Shu bilan birga, Zelenskiyning qat’iy pozitsiyasi sababli amerikalik prezident muzokaralardan chiqib ketishi xavfi ham mavjud. Bu esa Ukraina masalasiga xalqaro e’tibor susayishiga olib kelishi mumkin.
Rossiyalik siyosatshunos Sergey Markov Trampning so‘zlarini sharhlab, ular orqali Ukraina va Rossiya o‘rtasida tinchlik shartnomasi hududlar almashinuvini o‘z ichiga olishi aniqlanganini ta’kidladi. U Zelenskiyni harbiy jinoyatchi deb atab, konstitutsiyaga tayanishni mantiqan tushunarsiz deb baholadi.
G‘arbda esa bu bayonot Rossiya va Putinning diplomatik yutug‘i sifatida qabul qilindi. Washington Post nashrida chop etilgan maqolada esa bo‘lajak muzokaralar ikki yetakchini yaqinlashtirishi va AQSH prezidentini keskin bayonotlar berishga undashi mumkinligi qayd etildi.