
Avstriyalik olimlar vaqt yo‘nalishini o‘zgartirishga muvaffaq bo‘ldi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Eng e’tiborga molik jihati shundaki, ular zarrachani uning kvant holatini yo‘qotmasdan, buzilmasdan o‘tmishdagi nuqtaga qaytarishga erishishdi. Bu kashfiyot fan sohasida katta yangilik sifatida baholanmoqda.
Avstriya fanlar akademiyasida «kvant kaliti» deb nomlangan maxsus protokol ishlab chiqildi. Ushbu protokol yordamida fotonni bevosita kuzatmasdan avvalgi holatiga qaytarish mumkin bo‘ladi.
Bu jarayon superpozitsiya holatini saqlab qoladi, ya’ni zarracha bir vaqtning o‘zida ham «0», ham «1» holatda bo‘lishi mumkin. Bu ilgari faqat nazariyada ko‘rilgan holatning amalda qo‘llanilishi hisoblanadi.
Muhimi, bu protokol nafaqat vaqtni orqaga qaytarish, balki oldinga tezlashtirish imkonini ham beradi. Boshqacha aytganda, vaqt jarayonini to‘xtatish yoki ilgari surish nazariyada mumkin bo‘lib qoldi.
Ushbu usul faqat kichik zarrachalarda emas, balki har qanday kvant obyektlariga qo‘llanilishi rejalashtirilmoqda. Bu degani, kelajakda katta jismlarga ham tatbiq qilinishi mumkin.
Masalan, inson tanasi yoki turli asboblar yordamida vaqtni orqaga qaytarish imkoniyati paydo bo‘lishi mumkin. Olimlarning ta’kidlashicha, ushbu kashfiyot kvant kompyuterlari rivojlanishida muhim bosqich hisoblanadi.
Yangi avlod kvant kompyuterlari tibbiyot, fan va kosmos tadqiqotlarida simulyatsiyalarni ancha tezroq va ishonchli bajarishga yordam beradi. Masalan, dori ishlab chiqish yoki kosmos modellarini yaratish jarayonlari sezilarli darajada tezlashadi.
Albatta, insonlar hali vaqtni erkin boshqarish imkoniga ega emas. Ammo olimlar yaratgan protokol vaqt yo‘nalishini o‘zgartirishda birinchi amaliy qadam hisoblanadi.
Bu insoniyat uchun yangi davrning boshlanishi sifatida baholanmoqda.