Italiyaning Dolomit tog‘larida so‘nggi yillarda katta qoyalar tez-tez qulab tushmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Ba’zan mashina kattaligidagi tosh bo‘laklari pastga ag‘darilib, aholiga va sayyohlarga jiddiy xavf tug‘diradi. Mutaxassislar bunday hodisalarni tabiiy jarayon deb hisoblash bilan birga, iqlim o‘zgarishi bu jarayonlarni tezlashtirayotganini ta’kidlamoqda.
Dolomit tog‘lari tarkibi beqaror bo‘lib, ustki qismida qattiq tosh, ostida esa yumshoq gil qatlamlari joylashgan. Shu sababli toshlarda yoriqlar paydo bo‘lib, ular asta-sekin sirpanib tushadi.
2004 yilda mashhur “Besh minora” qoyasidan biri qulab tushgan, shundan keyin yana bir necha yirik qulashlar yuz bergan. Geologlarning fikricha, yomg‘irlar va haroratning keskin o‘zgarishi qoyalarning yemirilishini tezlashtiradi.
Yomg‘ir suvi yoriqlarga kirib, muzlab kengayganda toshlarni sindiradi. So‘nggi o‘n yilliklarda yog‘ingarchilikning ko‘payishi sababli qulashlar soni ham oshmoqda.
Mutaxassislar tog‘larni to‘liq mustahkamlash imkoni yo‘qligini ta’kidlaydi. Hozirda faqat maxsus kuzatuv va ogohlantirish tizimlari orqali xavfni kamaytirish choralariga e’tibor qaratilmoqda.
Ushbu tizimlar yoriqlarni doimiy nazorat qilib, aholiga xavf haqida signal beradi. Dolomit tog‘lari YUNESKOning jahon merosi ro‘yxatiga kiritilgan noyob tabiiy hudud hisoblanadi.
Ularni to‘liq qulashdan saqlab qolish mumkin emas, ammo odamlar bunday xavfli hodisalarga tayyor bo‘lishi lozim. Shu sababli hudud aholisi va sayyohlarga xavfsizlik qoidalariga qat’iy rioya qilish tavsiya etiladi.
