
Malayziyaning Trenganu shtatida diniy qonunlarning qo‘llanilishi yanada qat’iylashdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Yaqinda qabul qilingan yangi qoidaga ko‘ra, juma namozini sababsiz qoldirgan erkaklarga qattiq jazo belgilandi. “The Guardian” nashri ushbu o‘zgarish haqida ma’lumot berdi.
Yangi tartibga muvofiq, shariat qonunlari asosida birinchi marta juma namoziga bormaganlar ikki yilgacha ozodlikdan mahrum qilinishi mumkin. Bundan tashqari, ular 3 ming ringgit jarima to‘lashlari yoki jarima bilan birga qamoqqa olinishi mumkin.
Ushbu qoidalar shu haftadan kuchga kirdi va nazorat ishlari maxsus diniy patrullar hamda Trenganu Islom ishlari departamenti zimmasiga yuklandi. Avvalgi qoidalarga ko‘ra, ketma-ket uch juma namozini qoldirganlarga olti oygacha qamoq yoki 1 ming ringgit jarima belgilangan edi.
Endi esa jazo choralari yanada kuchaytirildi va bu holat jamoatchilik orasida qizg‘in munozaralarga sabab bo‘ldi. Tanqidchilar yangi qonunni inson huquqlariga zid deb hisoblashmoqda.
Jamoatchilik faollaridan biri so‘zlariga ko‘ra, diniy erkinlik faqat ishonish yoki ibodat qilish huquqidan iborat emas, balki qatnashmaslik imkoniyatini ham o‘z ichiga oladi. Ular hukumatni jazo siyosatini bekor qilishga chaqirmoqda.
Trenganu shtati qonunchilik majlisi a’zosi Muhammad Xalil Abdul Hadi esa bu qonun oxirgi chora sifatida qo‘llanilishini ta’kidladi. Unga ko‘ra, juma namozi musulmonlar uchun nafaqat diniy ramz, balki itoat va birlikning yorqin ko‘rsatkichi hisoblanadi.
Qiziq tomoni shundaki, mazkur qonun yangilik emas. U 2001 yilda qabul qilingan va 2016 yilda Ramazon oyini hurmat qilmaslik hamda ko‘chada ayollarga tegajog‘lik qilish kabi holatlar uchun jazo choralari kuchaytirilgan.
Malayziyada Islom davlat dini hisoblanadi, biroq mamlakatda ikki xil huquq tizimi mavjud. Umumiy fuqarolik qonunlari qo‘llanilsa, musulmonlar shaxsiy va oilaviy masalalarda shariat sudlari orqali hukm qilinadi.
Mamlakat aholisi taxminan 34 million kishidan iborat bo‘lib, ularning uchdan ikki qismi musulmonlardir. Trenganu shtatidagi yangi qoida jamiyatda katta bahslarga sabab bo‘lmoqda.
Chunki bir tomondan diniy amallarga urg‘u berilsa, boshqa tomondan inson erkinligi va huquqlari masalalari yanada dolzarb ahamiyat kasb etmoqda.