Eronda 2025 yil boshidan beri o‘lim jazolari keskin oshgani xalqaro hamjamiyat e’tiborini tortmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
BMT Inson huquqlari boshqarmasining ma’lumotlariga ko‘ra, yilning dastlabki sakkiz oyida kamida 841 kishi qatl qilingan. Bu ko‘rsatkich butun dunyo inson huquqlari faollari orasida katta xavotir uyg‘otmoqda.
2024 yil davomida Eron hududida jami 975 nafar odam o‘lim jazosiga hukm qilingan edi. Shunday qilib, 2025 yilning olti oyi va undan biroz ko‘proq vaqtida o‘tgan yilgi ko‘rsatkichning taxminan 85 foizi bajarilgan.
Bu esa mamlakatda jazo siyosatining yanada qattiqlashganidan dalolat beradi. BMT ma’lumotlariga ko‘ra, ayniqsa 2025 yil iyul oyi eng qonli davrlardan biri bo‘lib, shu oyda 110 kishi qatl qilingan.
Bu ko‘rsatkich o‘tgan yilning shu oyiga nisbatan ikki baravar ko‘pdir. Tahlilchilar fikricha, bu holat hukumatning ichki muxolifat va faoliyat yuritayotgan guruhlarga nisbatan murosasiz siyosati bilan bog‘liq.
BMT vakili Ravina Shamdasoniy ta’kidlaganidek, o‘lim jazolarining ko‘payishi Eron hukumatining muxolifatni bostirish va o‘zgarish talab qiluvchi ovozlarni yo‘qotish vositasiga aylanganini ko‘rsatadi. O‘lim jazosiga hukm qilinganlar asosan qurolli isyon, davlatga xiyonat, josuslik yoki diniy jinoyatlarda ayblanadi.
Shu sababli ularning ko‘pchiligi sud jarayonlarining adolatli va shaffof emasligidan norozi ekanligini bildiradi.
