
Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti ma’lumotlariga ko‘ra, dunyoda har oltita o‘limdan biri saraton kasalligi sababli sodir bo‘ladi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Shu bois, bu kasallikni chuqur o‘rganish, uning sabablarini aniqlash va erta tashxis qilishga qaratilgan yirik loyihalarga katta mablag‘lar ajratilmoqda. “The Lancet Oncology” nashri ma’lumotlariga ko‘ra, 2016 yildan 2023 yilgacha butun dunyoda saraton tadqiqotlari uchun jami 51,4 milliard yevro miqdorida 108 mingta grant berilgan.
Bu mablag‘lar davlat va xayriya tashkilotlari hissasini o‘z ichiga oladi, ammo xususiy sektor sarf-xarajatlari hisobga olinmagan. Eng ko‘p mablag‘ ajratgan davlatlar orasida AQSh yetakchilik qiladi va global mablag‘larning 57 foizi, ya’ni 25,2 milliard yevro sarflangan.
Yevropa Ittifoqi davlatlari 16,8 foiz bilan ikkinchi o‘rinda turibdi, ularning hissasi 7,4 milliard yevroni tashkil etadi. Buyuk Britaniya 11,1 foiz (4,9 milliard yevro), Yaponiya 3,6 foiz (1,6 milliard yevro), Avstraliya 2,9 foiz (1,3 milliard yevro), Kanada va Xitoy esa har biri 2,6 foizdan mablag‘ ajratgan.
AQSh saraton tadqiqotlari uchun eng ko‘p mablag‘ ajratayotgan yagona davlat bo‘lib qolmoqda. Shu bilan birga, Yevropa davlatlari ham milliardlab yevro ajratib, bu sohada sezilarli hissa qo‘shmoqda.
Biroq qashshoq mamlakatlar moliyaviy resurslar yetishmasligi sababli tadqiqotlarda ortda qolmoqda. Ular sarflagan mablag‘ jami 48,4 million yevroni tashkil etadi, bu esa boshqa mamlakatlarga nisbatan juda kamdir.
Ajratilgan mablag‘larning 76 foizi laboratoriya tadqiqotlariga yo‘naltirilgan. Xususan, ko‘krak bezi saratoni va qon saratoni kabi keng tarqalgan turlarni o‘rganish va klinik sinovlarni moliyalashtirish ustuvor yo‘nalishlar hisoblanadi.
Mutaxassislar ta’kidicha, bunday yirik sarmoyalar nafaqat yangi dori vositalarini yaratishda, balki kasallikni erta aniqlash va uning oldini olishda ham muhim o‘rin tutadi. Bu esa jahon sog‘lig‘ini yaxshilashga xizmat qiladi.