NASAning “Perseverance” roveri Mars sayyorasida yangi va qiziqarli kashfiyot amalga oshirdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
U Qizil sayyora yuzasidagi qadimiy daryo o‘zanlarida noodatiy toshlarni aniqladi. Ushbu toshlarda “qoplon mo‘ynasidagi xolchalar”ga o‘xshash belgilar mavjud bo‘lib, bu hayot izlari bo‘lishi mumkinligi taxmin qilinmoqda.
Tadqiqotchilar bu belgilarni diqqat bilan o‘rganmoqda va ular hayot mavjudligi haqida aniq dalil emas, balki tadqiqotlar uchun imkoniyat ekanini ta’kidlamoqda. Toshlar tarkibidagi minerallar ma’lum kimyoviy reaksiyalar natijasida shakllangan.
Olimlar fikricha, bu jarayonlar qadimiy biologik faoliyat — ya’ni mikroblar ishtirokida yuzaga kelgan bo‘lishi mumkin. Imperial College London professori Sanjeyev Gupta bu belgilar Yerda mikroblar faoliyati bilan bog‘liq ekanini eslatib, Marsda ham shunday izlar hayotning mavjudligini ko‘rsatishi mumkinligini aytdi.
Shu bilan birga, u bunday topilma hayotni aniq isbotlamasligini, ammo muhim qadam ekanligini ta’kidladi. “Perseverance” roveri toshlarni o‘z laboratoriya uskunalari yordamida tahlil qilib, natijalarni Yerga yubordi.
Biroq, hayot borligi haqida qat’iy xulosa qilish uchun ushbu namuna Marsdan Yerga olib kelinishi zarur. NASA va Yevropa Kosmik Agentligi (ESA) bunday namuna olib kelish missiyasini rejalashtirmoqda, ammo AQSh budjetining qisqarishi sababli loyiha noaniq holatda turibdi.
2026 yil uchun mo‘ljallangan moliyalashtirish kamayishi natijasida missiya bekor qilinishi ehtimoli mavjud. Olimlar shuningdek, bu minerallar mikroblarsiz, tabiiy geologik jarayonlar orqali ham paydo bo‘lishi mumkinligini o‘rganmoqda.
Ammo bu jarayonlar ham biologik faoliyatga o‘xshash kimyoviy reaksiyalarni o‘z ichiga oladi. Marsda hayot mavjudligi haqidagi so‘nggi jiddiy ishoralardan biri bo‘lgan ushbu kashfiyot, kelgusidagi ilmiy ekspeditsiyalar uchun yo‘l ochishi mumkin.
Bu esa insoniyatning boshqa sayyoralarda hayot izlash yo‘lida muhim burilish bo‘lib xizmat qiladi.
