Qirg‘izistonda suv neft va gaz kabi qimmatbaho va strategik ahamiyatga ega resurs sifatida e’tirof etiladi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Mamlakat 2026-yildan boshlab yangi Suv kodeksini joriy etib, suvdan foydalanishni to‘liq to‘lov asosida amalga oshirishni rejalashtirmoqda. Ushbu qaror Markaziy Osiyo mintaqasida uzoq yillar davomida amalda bo‘lgan “yozda suv, qishda elektr energiyasi” almashinuvi tizimini sezilarli darajada o‘zgartirishi mumkin.
O‘zbekiston va Qozog‘iston uchun bu masala alohida muhimdir, chunki hududda qishloq xo‘jaligi va sanoat sohalari suv ta’minotiga bevosita bog‘liq. Yangi kodeks kuchga kirishi bilan suv taqsimoti va uning narxi masalalari mintaqaviy darajada katta ta’sir ko‘rsatishi ehtimoldan holi emas.
2025-yil sentyabr oyida Qozog‘iston, Qirg‘iziston va O‘zbekiston suv va energetika muvozanatini saqlash maqsadida vaqtinchalik bayonnoma imzolagan. Bu kelishuv mintaqada suv va elektr energiyasi almashinuvi jarayonining barqarorligini ta’minlashga qaratilgan edi.
Biroq asosiy o‘zgarishlar 2026-yildan boshlab amalga oshirilishi kutilmoqda. Shuningdek, 2025-yil 1-iyulda qabul qilingan va 2026-yil 1-yanvardan kuchga kiradigan yangi Suv kodeksiga muvofiq, Qirg‘izistonda suv neft va gaz kabi qimmat va strategik resurs sifatida baholanadi.
Bu esa suvdan foydalanishda yangi iqtisodiy mexanizmlar, to‘lov tizimlari va shart-sharoitlarni joriy etishni talab qiladi. Mazkur o‘zgarishlar mintaqadagi suv va energiya balansiga ta’sir ko‘rsatishi, qishloq xo‘jaligi uchun suv zaxiralarini qayta baholashni zarur qilishi hamda sanoat sohalarida suvdan foydalanish mexanizmlarini o‘zgartirishi mumkin.
Shu sababli O‘zbekistonda ham bu masalaga alohida e’tibor qaratilmoqda, chunki suv ta’minoti va uning barqarorligi nafaqat iqtisodiy, balki ijtimoiy ahamiyatga ega. Ekspertlarning fikricha, yangi kodeksning joriy etilishi mintaqada suv resurslarini to‘g‘ri taqsimlash va ulardan oqilona foydalanishning muhimligini yanada oshiradi.
Bundan tashqari, bu o‘zgarishlar aholi va qishloq xo‘jaligi ishlab chiqaruvchilari uchun suvdan samarali va rejalashtirilgan tarzda foydalanish imkonini yaratadi.
