Amerika Qo‘shma Shtatlari prezidenti Donald Tramp 23-sentyabr kuni Nyu-Yorkda BMT Bosh assambleyasi maydonida arab mamlakatlari yetakchilari bilan muhim uchrashuv o‘tkazdi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Uchrashuv davomida Tramp Isroil tomonidan O‘rdun daryosining G‘arbiy sohili to‘liq anneksiya qilinishiga yo‘l qo‘ymaslikni qat’iy va’da qildi. Davlat rahbari bu masalada o‘zining mustahkam va o‘zgarmas pozitsiyasiga ega ekanligini ta’kidladi.
Politico nashrining ma’lumotiga ko‘ra, Tramp va uning jamoasi G‘azo sektoridagi qurolli to‘qnashuvni to‘xtatishga qaratilgan yangi reja taklif etdi. Ushbu reja urushdan keyingi boshqaruv modeli, xavfsizlik tizimini yo‘lga qo‘yish mexanizmlari hamda tinchlikni ta’minlash choralari haqida fikrlarni o‘z ichiga oladi.
Ammo hozircha Isroil va Falastinning HAMAS harakati o‘rtasida o‘t ochishni to‘xtatish bo‘yicha amaliy kelishuvga erishilmagan. Arab davlatlari yetakchilari uchrashuvda Amerika prezidentidan Isroilning G‘arbiy sohilga har qanday bosqini mintaqadagi diplomatik munosabatlarga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkinligini ogohlantirdi.
Ular ayniqsa Trampning ilk prezidentlik davrida imzolangan va tarixiy ahamiyatga ega bo‘lgan “Ibrohim kelishuvlari”ning buzilishi xavfi haqida gapirishdi. Uchrashuvda Saudiya Arabistoni, Birlashgan Arab Amirliklari, Qatar, Misr, Iordaniya va Turkiya yetakchilari ishtirok etdi.
Yig‘ilishdan keyin rasmiy izohlar deyarli berilmadi. Faqat Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘an muzokaralarni ishonchli va samarali deb baholadi, ammo tafsilotlarni oshkor etmadi.
Shuningdek, Isroildagi ayrim o‘ta o‘ng qanot vazirlar so‘nggi kunlarda Falastinni bir qator davlatlar tomonidan tan olinishiga javoban G‘arbiy sohilni anneksiya qilish chaqiriqlari bilan chiqish qilganlari ma’lum bo‘ldi. Bu masala Isroil hukumati doirasida ham muhokama qilinmoqda.
Shu tariqa, Nyu-Yorkdagi ushbu uchrashuv Yaqin Sharqdagi eng dolzarb masalalardan biri bo‘yicha katta e’tiborni tortdi. Trampning bayonoti arab davlatlarida umid uyg‘otdi, biroq ehtiyotkorlik bilan qabul qilindi.
Chunki hozirgi vaziyatda har qanday siyosiy qaror mintaqada tinchlik va barqarorlikka sezilarli ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
