Olimlar Yerdan 620 yorug‘lik yili masofada joylashgan Xameleon yulduz turkumida yangi sayyorani kashf etdilar. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Cha 1107-7626 nomli ushbu sayyora kosmik modda va changni rekord darajada tezlikda o‘ziga tortmoqda. Mutaxassislar bu jarayonni “rekord darajadagi akkretsiya” deb atashdi.
Sayyora yulduz tizimiga kirmagan, mustaqil osmon jismi hisoblanadi. Odatda bunday obyektlar modda yig‘ishni sekin amalga oshiradi, ammo bu holatda o‘sish ancha tezlashgan.
Ekspertlarning fikricha, modda tortilishi sakkiz baravar kuchaygan va avgust oyida eng yuqori cho‘qqiga yetgan. Hozirgi kunda sayyoraning hajmi Yupiterdan beshdan o‘n baravar kattaroqdir.
Tadqiqotchi doktor Viktor Almendros-Abadning ta’kidlashicha, bu o‘ziga xos sayyoralarda kuzatilgan eng tez o‘sishdir. Ushbu kashfiyot Yeva Janubiy observatoriyasi va “Jeyms Uebb” teleskopi yordamida amalga oshirildi.
Qiziqarli jihati shundaki, sayyora atrofida suv bug‘lari mavjud bo‘lib, magnit maydoni modda diskini tashqariga itarayotgani aniqlangan. Bunga o‘xshash holat ilgari faqat yulduzlarning shakllanish jarayonida kuzatilgan edi.
Olimlar hozirgi kunda bu tez o‘sish sababi haqida turlicha fikr yuritmoqda. Ba’zilar qo‘shni jismlarning ta’sirini, boshqalar esa tumanlik ichidagi ichki jarayonlarni taxmin qilmoqda.
Shunday bo‘lsa-da, yangi kuzatuvlar sayyora va yulduzlar o‘rtasidagi aniq chegaraning yo‘qolayotganini ko‘rsatmoqda. Ushbu kashfiyot gaz gigantlari ham yulduzlar kabi umumiy tabiiy qonunlar asosida shakllanishini tasdiqlaydi.
