Oydan olingan tuproq namunalari tarkibida kutilmagan moddalar aniqlanib, bu sohada yangi ilmiy kashfiyotlar amalga oshirildi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Xitoylik olimlar Oyning Yerga qarama-qarshi tomonidan olingan tuproq namunalarini o‘rganib, unda noyob meteorit zarralari – karbon xondrit elementlarini topdilar. Bu haqda PNAS ilmiy jurnalida chop etilgan maqolada ma’lum qilindi.
Guanchjoudagi Geokimyo instituti mutaxassislari tomonidan olib borilgan tadqiqot natijalari shuni ko‘rsatadiki, karbon xondritlar suv va organik birikmalarga boy bo‘lgan kosmik jismlarda uchraydi. Ular asosan Quyosh tizimidan tashqaridan kelgan bo‘lib, Yerda kam uchraydi.
Bu topilma Oy va Yer tarixi haqidagi ilmiy qarashlarda yangi yo‘nalishlarni ochishi mumkin. Mutaxassislar fikricha, Oy ilgari o‘ylanganidan ko‘ra ko‘proq meteoritlar bilan to‘qnashgan bo‘lishi ehtimoli mavjud.
Bu esa Oy yuzasida suvning paydo bo‘lishi va uning kelib chiqish manbalarini aniqlashda muhim ahamiyatga ega. Shuningdek, karbon xondrit elementlarining mavjudligi Oyda suv izlari tarqalishi, uning evolyutsiyasi va geologik jarayonlarini chuqurroq tushunishga yordam beradi.
Mazkur namunalar Xitoyning Chang’e-6 missiyasi doirasida to‘plangan. 2024-yilning 3-mayida Oyga uchirilgan zond 2-iyun kuni janubiy qutbdagi Apollon krateriga muvaffaqiyatli qo‘ngan va u yerdan tuproq hamda tosh namunalarini olgan.
25-iyun kuni esa zond Yerga qayta qo‘ngan. Shu bilan Xitoy tarixda birinchi bo‘lib Oyning narigi, ya’ni Yer ko‘rinmaydigan tomonidan namunalar olib kelgan davlatga aylandi.
Bu missiya nafaqat ilmiy jihatdan, balki geosiyosiy nuqtai nazardan ham katta ahamiyatga ega. Mutaxassislar fikricha, ushbu kashfiyot kelgusidagi Oy tadqiqotlariga yangi bosqich olib kiradi va insoniyatning kosmosni anglash yo‘lida muhim qadam bo‘ladi.
