Yaponiya tibbiyot sohasida yangi va muhim bosqichga qadam qo‘ymoqda. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
PorMedTec nomli startap 2027-yilgacha insonlarga organ ko‘chirib o‘tkazish maqsadida maxsus klonlangan cho‘chqalarni yetishtirishni rejalashtirmoqda. Bu haqda “Nikkei Asia” nashri xabar berdi.
PorMedTec kompaniyasi AQShdagi biotexnologiya sohasidagi eGenesis kompaniyasi bilan hamkorlikda oddiy cho‘chqalarning hujayralaridan foydalanib, ularning genetik nusxalarini yaratadi. Jarayon davomida cho‘chqalarning DNKsi inson organizmi tomonidan rad etilish ehtimolini kamaytirish uchun o‘zgartiriladi.
Loyiha doirasida Osaka shahrida maxsus ferma quriladi. Bu fermada yiliga kamida 100 ta klonlangan cho‘chqa yetishtirish ko‘zda tutilgan.
Hayvonlar yetarlicha o‘sgach, ularning organlari tibbiyot markazlariga transplantatsiya uchun yuboriladi. Ferma zamonaviy texnologiyalar bilan jihozlanadi.
Sun’iy intellekt tizimiga ega kuzatuv kameralari orqali cho‘chqalarning harorati, harakati va sog‘ligi doimiy nazorat qilinadi. Tahlilchilarning fikricha, cho‘chqalarning organlari inson organlariga o‘lcham va tuzilish jihatidan juda yaqin bo‘lib, kelajakda ular inson organlarini almashtirishda muhim manbaga aylanishi mumkin.
2023-yil fevral oyida Meiji universiteti va eGenesis kompaniyasi Yaponiyada ilk bor uchta klonlangan cho‘chqani inson organi transplantatsiyasi uchun yaratganini e’lon qilgan. Keyinchalik, o‘sha yilning noyabrida yapon olimlari cho‘chqaning buyragini maymunga muvaffaqiyatli ko‘chirib o‘tkazishga erishgan.
PorMedTec loyihasi 2017-yilda Meiji universiteti tomonidan ishga tushirilgan bo‘lib, uning asosiy maqsadi regenerativ tibbiyot yo‘nalishida yangi biomateriallar yaratish va jahon tibbiyotining rivojiga hissa qo‘shishdir. Shu bilan birga, yaqinda Xitoy olimlari dunyoda ilk bor insonga cho‘chqaning o‘pkasini ko‘chirib o‘tkazish tajribasini amalga oshirdi.
Bu muvaffaqiyat Guanchjou shahridagi tibbiyot markazida amalga oshirildi. Hayvon genlari CRISPR texnologiyasi yordamida o‘zgartirilgan bo‘lib, olti ta gen tahrirlangan.
Olimlar fikricha, bunday ilmiy tajribalar kelajakda donor organlar yetishmovchiligi muammosini hal etishda muhim rol o‘ynaydi va inson hayotini asrash imkoniyatlarini kengaytiradi.
