SpaceX kompaniyasi asoschisi Ilon Mask global isish oqibatlarini yumshatishga qaratilgan yangi loyihasini e’lon qildi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Unga ko‘ra, quyosh energiyasi yordamida ishlaydigan va sun’iy intellekt boshqaradigan sun’iy yo‘ldoshlar tizimi iqlim muvozanatini saqlashga xizmat qiladi. Maskning ta’kidlashicha, ushbu yo‘ldoshlar Yerga yetib kelayotgan quyosh nurlari miqdorini boshqarish orqali iqlim o‘zgarishlariga qarshi kurashishi mumkin.
Bu haqda u o‘zining X (sobiq Twitter) platformasida ma’lum qildi. Maskning fikricha, bu tizim “geoingenering” usuliga asoslanadi va atmosfera isishi yoki sovishini nazorat qilish imkonini beradi.
Uning so‘zlariga ko‘ra, yo‘ldoshlar global darajada xavf tug‘dirmaydi, balki kichik va aniq tuzatishlar kiritishga mo‘ljallangan boshqaruv mexanizmi sifatida ishlaydi. Ayni paytda SpaceX kompaniyasi orbitada 9 mingdan ortiq Starlink sun’iy yo‘ldoshiga ega.
Ular hozirda asosan internet tarmog‘ini kengaytirish uchun ishlatilmoqda. Lekin kelajakda yangi avlod yo‘ldoshlari quyosh nurlarini yo‘naltirish yoki qisman to‘sish vazifasini ham bajara olishi kutilmoqda.
Ilmiy jihatdan bu loyiha “quyosh geoinjeneriyasi” deb ataluvchi soha bilan bog‘liq. Ushbu yo‘nalish quyosh nurlarining bir qismini Yer atmosferasiga kirishidan oldin boshqarish yoki filtrlash orqali iqlimni yumshatishni ko‘zda tutadi.
Biroq ko‘plab olimlar bunday tajribalar xavfli bo‘lishi mumkinligini ta’kidlashmoqda. Ularning fikricha, quyosh radiatsiyasiga sun’iy ta’sir qilish global iqlim tizimida oldindan bashorat qilib bo‘lmaydigan salbiy o‘zgarishlarga olib kelishi ehtimoli bor.
Shu bilan birga, Maskning g‘oyasi dunyo bo‘ylab katta qiziqish uyg‘otmoqda. Ayrim mutaxassislar bu loyiha ekologik inqirozlarning oldini olishda muhim qadam bo‘lishi mumkinligini aytmoqda.
Ta’kidlash joizki, bunday ilmiy g‘oyalar ilgari ham muhokama qilingan, lekin hali amaliyotda sinovdan o‘tkazilmagan. Agar Maskning rejasi amalga oshsa, bu iqlimni boshqarish sohasida yangi davrni boshlab berishi mumkin.
