AQSh Milliy standartlar va texnologiyalar instituti (NIST) olimlari Marsda vaqtning Yerdagiga nisbatan qanday farq qilishini o‘rgandi va bu haqda The Astronomical Journal nashrida ma’lumot chop etdi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Tadqiqotlarga ko‘ra, Marsda vaqtning o‘tishi yil davomida o‘zgarib turadi. Ma’lum bo‘lishicha, Marsda bir kun Yerdagiga qaraganda 40 daqiqa uzunroq, yil esa deyarli ikki barobar uzoq davom etadi.
Bu ma’lumotlar avval ham fan olamiga ma’lum edi, ammo olimlarni Marsda sekundning o‘zgarishi va aniq tezligi ko‘proq qiziqtirdi. Hisob-kitoblar shuni ko‘rsatadiki, Marsdagi soat Yerdagidan kuniga taxminan 477 mikrosekund tezroq yuradi.
Shu bilan birga, sayyoraning elliptik orbitasi va Quyoshning gravitatsion ta’siri tufayli bu ko‘rsatkich yil davomida 226 mikrosekundgacha o‘zgarib turishi mumkin. Fizik Bijunat Patlana ta’kidlashicha, Marsda vaqtning o‘tishini chuqurroq tushunish kelajakdagi tadqiqot missiyalari uchun muhim ahamiyatga ega.
Ushbu ma’lumotlar Marsda navigatsiya va aloqa tizimlarini sinxronlashtirishda yordam beradi. Shuningdek, kelajakda Quyosh tizimidagi boshqa sayyoralar uchun ham GPSga o‘xshash tizimlarni yaratishga imkon beradi.
Hozirgi vaqtda Yer va Mars o‘rtasidagi signal uzatish vaqti 4 dan 24 daqiqagacha o‘zgarib turadi. Vaqtni aniq sinxronlashtirish esa ikki sayyora o‘rtasida deyarli real vaqt rejimida aloqa qilish imkonini yaratadi.
Bu tadqiqot kosmik kashfiyotlarni yanada samarali qilishda katta ahamiyat kasb etadi.
