
Olimlar tomonidan o‘tkazilgan tadqiqotlarga ko‘ra, Marsda vaqt Yerga nisbatan biroz tezroq o‘tadi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Mazkur xulosa Eynshteynning umumiy nisbiylik nazariyasiga asoslanib, ilmiy jihatdan aniqlangan. Tadqiqot natijalari "The Astronomical Journal" jurnalida chop etilgan bo‘lib, Space nashri ushbu ma’lumotlarni kengroq sharhlab bergan.
Aniqlanishicha, Marsdagi vaqtdagi farqning sababi bir nechta omillarga bog‘liq. Marsning Yerga qaraganda zaifroq tortishish kuchiga ega ekani, uning Quyosh atrofidagi orbitasining shakli va Quyosh, Yer hamda Oyning gravitatsion ta’siri bu omillar qatoriga kiradi.
Eynshteynning nazariyasiga ko‘ra, vaqtning o‘tishi kuzatuvchining joylashuvi va gravitatsiya maydoniga bog‘liq. Bu hodisa ilm-fanda "vaqtning sekinlashishi" nomi bilan mashhur bo‘lib, egizaklar paradoksi misolida tushuntiriladi.
Egizaklar paradoksiga ko‘ra, agar ikki egizakdan biri yorug‘lik tezligiga yaqin harakatlanuvchi kemada bo‘lsa, Yerda qolgan egizakdan yoshroq bo‘lib qaytadi. Marsda esa vaqtning tezroq o‘tishiga uning Quyoshdan uzoqroq joylashgani va orbitasining o‘ziga xos shakli sabab bo‘ladi.
Mars Quyoshga yaqinlashganda harakati tezlashadi, uzoqlashganda esa sekinlashadi. Natijada, Marsdagi bir sutka davomida vaqt Yerga nisbatan 477 mikrosekundga qisqaroq bo‘ladi.
Bu kichik farq kelajakda Mars va Yer o‘rtasidagi navigatsiya va aloqa tizimlarini sinxronlashtirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Olimlar bunday farqlarni aniq hisoblash Marsga oid texnologiyalarni samarali boshqarishda zarur ekanini ta’kidlamoqda.





