So‘nggi bir oy ichida O‘zbekiston bozorida yangi iPhone modellari narxlari sezilarli darajada oshdi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Ba’zi hollarda bu o‘sish 190 dollargacha yetdi. Narxlarning ko‘tarilishiga asosiy sabab sifatida jismoniy shaxslarga bojxona soliqsiz olib kirish limiti kamaytirilgani ko‘rsatildi.
Kun.uz axborot agentligi tomonidan o‘tkazilgan tahlilga ko‘ra, Toshkentdagi yirik savdo markazi Malika’da iPhone 16, iPhone 16 Pro va Pro Max modellari narxlari bir oy ichida 8-11 foizga oshgan. Masalan, iPhone 16 Pro Max 1 terabaytli modeli narxi 1679 dollardan 1799 dollarga ko‘tarildi.
Narxlar oshishi iyun oyining ikkinchi yarmida boshlandi. 20 iyundan 20 iyulgacha bo‘lgan davrda iPhone 16 narxi 80 dollar yoki 9,5 foizga, iPhone 16 Pro 100-150 dollar (10,2 foizga), iPhone 16 Pro Max esa 120-190 dollar (10,8 foizga) oshdi.
Shu kabi tendensiya boshqa savdo do‘konlarida ham kuzatildi. Ekspertlar narxlarning keskin oshishini 1 maydan kuchga kirgan yangi bojxona qonunchiligiga bog‘lamoqda.
Jismoniy shaxslarga bojxona soliqsiz olib kirish limiti aviatsiya yo‘lovchilari uchun 2000 dollardan 1000 dollarga, temir yo‘l yo‘lovchilari uchun esa 1000 dollardan 500 dollarga tushirildi. Masalan, 1200 dollarlik iPhone 16 Pro Max ni olib kirishda asosiy narxdan tashqari kamida 60 dollar bojxona to‘lovi va 75 ming so‘m IMEI ro‘yxatdan o‘tkazish badali to‘lanishi kerak.
Agar bojxona deklaratsiyasi to‘g‘ri to‘ldirilmasa, IMEI ro‘yxatdan o‘tkazishda tizim avtomatik ravishda bojxona qiymatining 30 foizini, ya’ni 360 dollarni hisoblab chiqaradi. Yangi qoidalar smartfonlarning yakuniy narxiga bir necha jihatdan ta’sir ko‘rsatadi.
Birinchidan, tadbirkorlar endi texnikani olib kirishda barcha bojxona to‘lovlarini rasmiy ravishda deklaratsiya qilib to‘lashi shart. 1200 dollarlik iPhone Pro Max uchun bu 10 foiz bojxona to‘lovi (120 dollar), 12 foiz qo‘shilgan qiymat solig‘i (144 dollar) va 75 ming so‘m IMEI yig‘imidan iborat.
Natijada, importyor uchun ushbu smartfonning umumiy qiymati taxminan 1470 dollarga yetadi. Ikkinchidan, agar sotuvchi IMEI ro‘yxatdan o‘tkazishni o‘z vaqtida amalga oshirmasa, qo‘shimcha 30 foizlik bojxona to‘lovi (360 dollar) xaridor zimmasiga tushishi mumkin.
Ushbu o‘zgarishlar noqonuniy tovar olib kirishni kamaytirib, O‘zbekiston bozoridagi yuqori sifatli smartfonlarning narx tuzilishiga ta’sir qiladi. Natijada, barcha omillar uchastasi bilan chakana narxlarning oshishiga olib kelmoqda, bu esa xaridorlarning xarid qobiliyatiga va yuqori texnologiyali gadjetlarning mavjudligiga bevosita ta’sir ko‘rsatadi.
