Janubiy Farg‘ona kanalining may oyidagi ifloslanishida ayblangan korxona yana bir marta ekologik mojaroning markazida qoldi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Iyul oyining oxirida u ko‘pik hosil qiluvchi oqava suvlarni yana to‘kish holati qayd etildi. Avval joriy etilgan jarimaga qaramay, Andijon viloyatidagi suv havzasining ifloslanishi muammosi haligacha dolzarb bo‘lib qolmoqda.
So‘nggi holat yuzasidan javobgarlikka tortish masalasi esa ma’muriy murakkabliklar sabab ko‘p vaqt talab qilmoqda. 2025 yil 21 may kuni Andijon viloyati Ekologiya va atrof-muhitni muhofaza qilish boshqarmasi tomonidan o‘tkazilgan tekshiruvda «Nil-Granite» MChJning, SAMO brendi ostida faoliyat yurituvchi korxonaning tozalash inshootlari to‘liq ishlamayotgani aniqlangan.
Bu holat oqibatida sanoat chiqindilari maxsus kanallar orqali to‘g‘ridan-to‘g‘ri Janubiy Farg‘ona kanaliga oqizilgan. Mazkur qonunbuzarlik bo‘yicha 2025 yil 8 avgustda Xo‘jaobod tuman sudida qaror qabul qilindi.
Korxona rahbari Abduvahob Matkarimov suv resurslarini muhofaza qilish qoidalarini buzganlikda aybdor deb topildi va unga 1 million 875 ming so‘m miqdorida jarima tayinlandi. Sud jarayonida javobgar shaxs o‘z arizasiga ko‘ra ishtirok etmagan.
Ammo ikki oy o‘tmay, vaziyat yanada yomonlashdi. 2025 yil 26 iyul kuni Bulakbosh tumanidagi Shirmonbulok qishlog‘i hududidan o‘tuvchi kanal bo‘ylab qalin oq ko‘pik qatlami paydo bo‘ldi.
Mahalliy aholi va mas’ul shaxslar bu muammoning manbasini darhol aniqlashdi. Ommaviy axborot vositalari o‘tkazgan tergovda Mirab Ilxom Buvaev, SAMO trikotaj fabrikasidan chiqindilar muntazam ravishda suvni ifloslantirayotgani haqida ma’lumot berdi.
Uning so‘zlariga ko‘ra, kanalda nafaqat ko‘pik, balki qora rangli kimyoviy moddalar va sellofan ham uchraydi. Bu holat ekologik fojia darajasiga yetgan.
Kanalda yashovchi baliqlar va boshqa jonivorlar zahar tufayli nobud bo‘lmoqda. Ilk sovuq kunlargacha suv ichimlik va sug‘orish uchun ishlatilardi, hozir esa hatto uy hayvonlari uchun ham xavfli hisoblanadi.
Bulakbosh tuman ekologiya bo‘limi bosh mutaxassisi Jasurbek Xudoyberdiyev ham bu ma’lumotlarni tasdiqladi. 26 iyul voqeasi yuzasidan tezkor ishchi guruh tashkil etildi va «Nil-Granite» MChJ yana aybdor deb topildi.
Iyul oyidagi ifloslanishga oid yangi ma’muriy bayonnoma tuzildi. Hujjat 2025 yil 1 avgustda Xo‘jaobod tuman sudiga yuborilgan, biroq sud tomonidan hujjatlarda kamchiliklar sabab boshqarmaga qaytarilgan.
Hozircha ushbu kamchiliklar bartaraf etilgan yoki yo‘qligi va ish qayta sudga berilganligi haqida ma’lumot yo‘q, bu esa javobgarlik masalasini hal etishni murakkablashtirmoqda. Janubiy Farg‘ona kanali 1940-1941 yillarda xalq qurilishi usuli bilan barpo etilgan bo‘lib, Markaziy Osiyodagi eng yirik sug‘orish tizimlaridan biridir.
Uning uzunligi taxminan 120 kilometrni tashkil etadi va Farg‘ona vodiysidagi qishloq xo‘jalik yerlari sug‘orilishida muhim ahamiyatga ega.
