Respublika aerogeodeziya markazi ma’lumotlariga ko‘ra, so‘nggi uch yil davomida O‘zbekiston hududidagi yer maydonlarining 96 foizi elektron raqamli xaritalarga kiritildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Bu haqda markaz bo‘lim boshlig‘i I.Toshtanov ma’lum qildi. Topografik syomka ishlarini samarali tashkil etish maqsadida maxsus samolyot, aerofotokamera va 112 ta dron xarid qilingan.
Shuningdek, sohada oltita axborot tizimi va ma’lumotlar markazi faoliyat boshladi. Natijada zaxiradagi 1,2 million gektar qishloq xo‘jaligi yerlariga kadastr hujjatlari rasmiylashtirilib, 675 ming aholi va fermerlarga jami 425 ming gektar yer ajratildi.
Mamlakatimizdagi yer fondi toifalari bo‘yicha hududlar kesimida monitoring va xatlov ishlari muntazam olib borilmoqda. So‘nggi yillarda yer resurslarini samarali boshqarish va ulardan oqilona foydalanish yangi bosqichga ko‘tarildi.
Shu sababli barcha yer maydonlarida bosqichma-bosqich xatlov ishlari amalga oshirilmoqda. Qishloq xo‘jaligi yer toifasida bo‘lib, amalda sanoat yoki boshqa maqsadlarda foydalanilayotgan yerlar to‘liq xatlovdan o‘tkazildi va Hukumat komissiyasiga takliflar taqdim etildi.
Respublika aerogeodeziya markazi mutaxassislari ushbu maydonlarni xatlovdan o‘tkazib, elektron xaritalarini yaratdilar. Ushbu ishlar Tecnam P2006T rusumli samolyotda olingan aerofotosuratlar asosida amalga oshirildi.
Ortofoplanlar tuzilib, xaritaga olinayotgan hududlardagi har bir obyekt yuqori aniqlikda mavzuli deshifrovka qilindi. Hozirgacha Qoraqalpog‘iston Respublikasi, Samarqand, Surxondaryo va Xorazm viloyatlari bo‘yicha yer hisobidagi maydonlarning amaldagi holati o‘rganildi.
Xorazm viloyatida yer fondining barcha sakkiz toifasi bo‘yicha ma’lumotlar tahlil qilinib, ulardan amalda foydalanish aniqlashtirildi. Hisobotga ko‘ra, Xorazm viloyatidagi yer maydoni 608 ming 158 gektardan 618 ming 432 gektarga yetdi.
Yer toifalarining o‘zgarishi asosan qishloq xo‘jaligi yerlariga to‘g‘ri keldi. Qishloq xo‘jaligi fondida turgan yerlar amalda boshqa toifalarga o‘tdi, jumladan aholi punktlari, sanoat yerlari, tarixiy-madaniy ahamiyatga ega yerlar, suv yerlari va tabiatni muhofaza qilish yerlari hisobidan.
Umuman olganda, Xorazmda Yer kodeksining 9-moddasiga asosan qishloq xo‘jaligiga mo‘ljallangan 60 ming 284 gektar yer boshqa toifaga o‘zgartirilib, Hukumat komissiyasiga taklif tayyorlandi. Boshqa hududlarda ham qishloq xo‘jaligi yerlarini xatlov qilish ishlari davom etmoqda.
Masalan, Andijon viloyatida hisobotda ko‘rsatilgan 360 ming 585 gektar yer maydoni o‘rganish natijasida 294 ming 756 gektarga kamaygan. Samarqandda 1 million 466 ming 18 gektardan amalda 1 million 270 ming 376 gektarga, Surxondaryoda esa 1 million 356 ming 595 gektardan 1 million 221 ming 314 gektarga kamayish kuzatilgan.
Qishloq xo‘jaligi yerlari tarkibidagi sug‘oriladigan ekin maydoni hisobotda 296 ming 983 gektar bo‘lsa, amalda 273 ming 475 gektarga tengligi aniqlangan. Shuningdek, 817 ming gektar aholi punktlari va sanoat yerlari qishloq xo‘jaligi toifasida hisoblanganligi, bu yer uchastkalarini mulkdorlariga to‘liq berish va xususiylashtirishda muammolar yuzaga keltirgan.
Hozirgacha Qoraqalpog‘iston, Samarqand, Surxondaryo va Xorazm viloyatlarida jami 542 ming gektardan ziyod yer uchastkalarining toifalarini o‘zgartirish bo‘yicha takliflar tayyorlanib, Hukumat komissiyasiga taqdim etildi (manba: Zamin.uz).
