O‘zbekistonda eng kam pensiya yoshini bosqichma-bosqich oshirish rejalashtirilmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Bu haqda 2023 yil 10 sentyabr kuni Iqtisodiyot va moliya vazirligi huzuridagi Pensiya jamg‘armasi ijrochi direktori Murodbek Atajonov ma’lum qildi. Pensiya islohoti loyihasida erkaklar uchun pensiya yoshini 60 yoshdan 63 yoshgacha, ayollar uchun esa 55 yoshdan 58 yoshgacha oshirish ko‘zda tutilgan.
O‘zgarishlar har yili yarim yilga oshirilib, bosqichma-bosqich amalga oshiriladi. Atajonovning so‘zlariga ko‘ra, ko‘plab davlatlarda pensiya yoshi 65 yoshdan yuqori bo‘lib, O‘zbekistonda so‘nggi 32 yil davomida pensiya yoshi o‘zgarmagan.
Unga ko‘ra, mamlakatimiz pensiya yoshini oshirish bo‘yicha oxirgi davlatlardan biri hisoblanadi. Hozircha pensiya yoshini oshirish bo‘yicha yakuniy qaror qabul qilinmagan.
Shu sababli Pensiya jamg‘armasi islohot bo‘yicha aholi fikrini yig‘ish uchun maxsus platforma yaratishni rejalashtirmoqda. Fikrlar bir oy davomida to‘planadi va keyinchalik takliflar asosida loyiha qayta ko‘rib chiqiladi.
Bundan tashqari, Atajonov pensiya yoshini yumshoqroq usulda — har yarim yil emas, balki har uch oyda oshirish mumkinligini ham bildirdi. Bu holatda pensiya yoshi har to‘rt yilda bir yilga oshib, islohotlar 12 yilgacha cho‘zilishi mumkin.
2024 yil sentyabr oyida pensiya islohoti konsepsiyasini ishlab chiqish bo‘yicha ishchi guruh tuzildi. Guruhni vitse-premer, iqtisodiyot va moliya vaziri Jamshid Qo‘chqorov boshqaradi.
Loyiha 2025 yil 1 martga qadar Prezident administratsiyasiga taqdim etilishi rejalashtirilgan. Moliyaviy barqarorlikni ta’minlash maqsadida Xalqaro valyuta jamg‘armasi O‘zbekistonga pensiya tizimini isloh qilishni taklif qilgan.
So‘nggi o‘n yilda Pensiya fondi daromadlari 3,4 barobarga oshgan bo‘lsa, xarajatlari 5 barobar ko‘paygan. 2022 yilda davlat budjetidan pensiya jamg‘armasiga 11 trillion so‘m ajratilgan bo‘lsa, 2023 yilda bu ko‘rsatkich 15 trillion so‘mga yetgan.
2030 yilda esa transferlar 38 trillion so‘mga ko‘tarilishi kutilmoqda. Xalqaro valyuta jamg‘armasining O‘zbekistondagi doimiy vakili Koba Gvenetadze pensiya yoshining past ekanini ta’kidlab, uni bosqichma-bosqich oshirishni tavsiya qilgan.
Jahon banki ham ushbu konsepsiyani ishlab chiqishni qo‘llab-quvvatlamoqda. Hozirda pensiya yoshini oshirish bo‘yicha hech qanday rasmiy qaror qabul qilinmagan.
Pensiya jamg‘armasi xalqaro mutaxassislarning takliflarini o‘rganmoqda va ularni mamlakat sharoitiga mosligini tahlil qilmoqda. Manba: Spot.uz
