O‘zbekistonda 2024 yilning 1 yanvaridan davlat ijtimoiy sug‘urtasining yangi tizimi ishga tushadi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Ushbu yangilik Adliya vazirligi tomonidan e’lon qilindi. Prezidentning PF–206-sonli farmoniga ko‘ra, yangi tizim fuqarolarga ijtimoiy himoya xizmatlarini qulay va tezkor olish imkonini beradi.
Yangi tartibga muvofiq, fuqarolar ijtimoiy sug‘urta dasturiga ikki xil usulda qo‘shilishi mumkin: majburiy yoki ixtiyoriy. Majburiy sug‘urta jismoniy shaxslar daromad solig‘ining bir qismi hisobidan amalga oshiriladi.
Ixtiyoriy sug‘urtaga qo‘shilishni xohlovchilar esa har oyda eng kam ish haqining 5 foizi miqdorida badal to‘laydilar. Sug‘urta to‘lovlari fuqarolarning to‘lov staji va kiritgan mablag‘lariga qarab belgilanadi.
Yangi tizimning yana bir qulay jihati shundaki, ayrim nafaqalar avtomatik ravishda tayinlanadi. Masalan, 2026 yil 1 yanvardan homiladorlik va tug‘ruq nafaqasi, 2024 yil 1 iyuldan esa vaqtinchalik mehnatga layoqatsizlik nafaqasi hech qanday hujjat talab qilinmasdan proaktiv tarzda to‘lanadi.
2030 yildan boshlab ishdan bo‘shatilganlik nafaqasini ham shu usulda tayinlash rejalashtirilgan. Shuningdek, nafaqa miqdori fuqarolarning ish stajiga bog‘liq bo‘ladi.
Staji 8 yilgacha bo‘lganlarga ish haqining 60 foizi, 8 yildan ortiq stajga ega bo‘lganlarga esa 80 foizi miqdorida nafaqa to‘lanadi. Bundan tashqari, 4 yoki undan ko‘p farzandi bor oilalar, shuningdek, nogiron farzandni parvarishlayotgan oila a’zolari uchun nafaqa miqdori yana 20 foizga oshiriladi.
Manba: One.uz
