O‘zbekiston Markaziy banki 2025 yilning uchinchi choragi yakunlari bo‘yicha mehnat bozoridagi asosiy o‘zgarishlarni o‘rgangan tahliliy hisobotni e’lon qildi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Iyul–sentabr oylarini qamrab olgan tadqiqotda ishchi kuchiga talab va taklif, aholining farovonligi hamda xorijdan pul o‘tkazmalari oqimi bo‘yicha batafsil ma’lumotlar keltirilgan. Bu haqda upl.uz xabar berdi.
Hisobotda qayd etilishicha, uchinchi chorak davomida ichki bozor bo‘sh ish o‘rinlari soni 3,3 foizga oshib, ijobiy o‘sish kuzatilgan. Bo‘sh ish o‘rinlarining eng ko‘p qismi ulgurji va chakana savdoga (17,9%), umumiy ovqatlanish (17,1%) va sanoat ishlab chiqarishga (17%) to‘g‘ri kelgan.
Biroq ish izlovchilar faolligi chorak oxirida pasayish belgilari bilan ko‘zga tashlangan. Ayniqsa, yangi ish izlovchilar asosan marketing, reklama, mijozlarga xizmat ko‘rsatish va uy xizmatlari sohalarida ko‘paygan.
Markaziy bank kuzatuvlariga ko‘ra, iyul–avgust oylarida tadbirkorlar o‘z jamoalarini kengaytirishga ijobiy munosabat bildirgan. Xodimlar sonini oshirish niyatini bildirgan ish beruvchilar ulushi 33,9 foizni tashkil etgan bo‘lsa, sentabr oyida mavsumiy o‘zgarishlar sabab bu ko‘rsatkich 30,8 foizga tushgan.
Shu bilan birga, shtatni qisqartirishni rejalashtirayotgan korxonalar ulushi 12,7 foizga yetgan. Xususan, qurilish va savdo sohalarida qisqartirish ehtimoli yuqori bo‘lib, bu sohalarda rahbarlarning mos ravishda 16,4% va 25,6% qisqartirishni rejalashtirgani aytilgan.
Moliyaviy ko‘rsatkichlar ham ijobiy dinamikani qayd etmoqda. Yilning dastlabki to‘qqiz oyida nominal ish haqi 19,2 foizga oshib, inflyatsiya hisobga olinganda real daromadlar 9,1 foizga o‘sgan.
Sentabr oyida o‘rtacha ish haqi 6,2 million so‘mni tashkil etgan. Eng yuqori o‘rtacha maosh moliya va sug‘urta sohasida (16,8 mln so‘m), IT va aloqa sohasida esa 15 mln so‘mni tashkil qilgan.
Qurilish sohasida esa real daromadlar amalda 0,1 foizga kamaygani qayd etilgan. Hududlar bo‘yicha farq ham sezilarli.
Samarqand viloyati real maoshlar o‘sishida yetakchilik qilib, 14,6 foizlik ko‘rsatkichni qayd etgan. Sirdaryo (11,1%) va Namangan (10,9%) viloyatlari ham yuqori natijaga erishgan bo‘lsa, Andijon (2,9%) va Navoiy (5,9%) viloyatlarida ko‘rsatkichlar past bo‘lgan.
Tahlilchilar ayrim hududlarda daromadlar o‘sishi narxlarga bosim o‘tkazishi mumkinligidan ogohlantirgan. Xorijdan pul o‘tkazmalari hajmi ham sezilarli darajada oshgan.
2025 yilning uchinchi choragida transchegaraviy pul o‘tkazmalari hajmi 5,7 milliard AQSh dollarini tashkil etib, o‘tgan yilga nisbatan 18,5 foizga oshgan. Ayniqsa, Baltika davlatlaridan kelgan pul o‘tkazmalari hajmi 40 foizga oshgani kuzatilgan.
Rossiya va Yevropa mamlakatlaridagi o‘sish sur’ati esa nisbatan sekinlashgan. Shuningdek, IT sohasi 2025 yilda eng yuqori maosh to‘lanadigan sohalardan biri sifatida o‘z mavqeini mustahkamlagan.
Shu bilan birga, IT mutaxassislari daromadi bilan ijtimoiy soha xodimlari daromadi o‘rtasidagi farq uch karra bo‘lib, bu yoshlarning raqamli kasblarga qiziqishini oshirmoqda.
