
Arab davlatlari ligasi, Islom hamkorligi tashkiloti va o‘nta musulmon davlatlari, jumladan Bahrayn, Misr, Indoneziya, Iordaniya, Nigeriya, Falastin, Qatar, Saudiya Arabistoni, Birlashgan Arab Amirliklari hamda Turkiya tomonidan imzolangan bayonotda, Isroil parlamenti Knesset tomonidan qabul qilingan Iordan daryosining G‘arbiy Sohilini yahudiy davlati tarkibiga qo‘shish haqidagi qaror keskin qoralandi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Ushbu hujjat xalqaro huquq va BMT Xavfsizlik Kengashi rezolyutsiyalariga mutlaqo zid deb topildi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, Isroilning bu qadami xalqaro hamjamiyatda katta norozilik uyg‘otgan va Falastin xalqining yerlariga, xususan Sharqiy Quddusning huquqiy maqomiga oid masalalarda o‘zgarmaslikni ta’kidlab o‘tgan.
Xalqaro huquq va inson huquqlari doirasidagi tahlillar bu qarorning mavjud huquqiy me’yorlarga va Falastin xalqining milliy huquqlariga zid ekanligini ko‘rsatmoqda. Bayonotda shuningdek, Isroilning G‘arbiy Sohildagi hududlarni qo‘shib olish harakatiga qarshi xalqaro hamjamiyatning keskin munosabati qayd etilgan.
Arab davlatlari va Islom hamkorligi tashkiloti buni Falastin xalqining qonuniy yerlarini ishg‘ol qilishga urinish deb baholagan. Xalqaro tashkilotlar, xususan BMT, Isroilga qarshi iqtisodiy va siyosiy choralar ko‘rishni talab qilmoqda.
Falastin tashqi ishlar vazirligi Knessetning mazkur qarorini "Falastin xalqiga yangi urush e’lon qilish" sifatida baholadi. Shu bilan birga, xalqaro hamjamiyat va BMT Xavfsizlik Kengashi Isroilning falastinliklarga nisbatan olib borayotgan bosqinchilik siyosatiga qarshi amaliy choralar ko‘rishni talab qilmoqda.
G‘arbiy Sohil va Sharqiy Quddus masalasi 1967 yildan beri davom etayotgan murakkab nizolardan biridir. Har qanday siyosiy kelishuv Falastinning mustaqil davlat sifatida tan olinishi va Sharqiy Quddusni uning poytaxti deb e’tirof etish bilan bog‘liqdir.
Bu jarayon global siyosatda muhim ahamiyatga ega bo‘lib, tinchlik o‘rnatish uchun asosiy shart hisoblanadi. Mustaqil va qonuniy Falastin davlatining tashkil etilishi uchun xalqaro hamjamiyatning majburiyatlari, xalqaro huquqqa hurmat ko‘rsatish va qarorlarning to‘liq bajarilishini ta’minlash zarur.
Agar mazkur qarorlar bekor qilinmasa, bu global siyosiy muammolarni yanada kuchaytirishi va xalqaro munosabatlarda yangi ziddiyatlarga sabab bo‘lishi mumkin.