Rossiya tashqi savdosida barter bitimlari yana keng tarqalmoqda. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Reuters agentligining ma’lumotlariga ko‘ra, 1990-yillardan keyin ilk bor barter ulushi oshmoqda. Moskva va uning savdo hamkorlari ushbu usul orqali sanksiyalarning salbiy ta’siridan qochishga harakat qilmoqda.
1990-yillarda barter savdosi Rossiya uchun yuqori inflyatsiya va rubl qadrsizlanishi davrida foydali vosita bo‘lgan. Hozir esa dollarning tranzaksiya imkoniyatlari cheklangani sabab bu mexanizm yana faol qo‘llanilmoqda.
Xususan, Xitoydagi ko‘plab banklar sanksiyalar tufayli Rossiyadan to‘g‘ridan to‘g‘ri pul qabul qilishdan tiyilmoqda. Barter operatsiyalarini nazorat qilish va kuzatish esa qiyin bo‘lmoqda.
2024-yil boshida Rossiya Iqtisodiy rivojlanish vazirligi «Tashqi savdo barter bitimlari navigatori»ni taqdim etdi. Unda barterdan foydalanish bo‘yicha qisqa yo‘riqnoma berilgan va maxsus barter birjasi yaratish taklifi ilgari surilgan.
Reuters ma’lumotlariga ko‘ra, bunday sxemalar amalda keng qo‘llanmoqda. Agentlik jurnalistlari o‘rganishicha, Xitoyda ishlab chiqarilgan avtomobillar Rossiyaga bug‘doy evaziga yetkazib berilgan.
Rossiyalik kompaniyalar donni rublga sotib olib, xitoylik hamkorlarga topshirgan, ular esa oldindan yuanga sotib olingan transport vositalarini taqdim etgan. Bundan tashqari, Rossiya kompaniyalari zig‘ir urug‘ini maishiy texnika va qurilish materiallariga almashtirgan.
Ba’zi bitimlar qiymati 100 ming dollardan oshgan. Rossiyaliklar Xitoyga alyuminiy, turli metallar va xomashyo yetkazib berish orqali mashinalar va xizmatlar olgan.
Pokiston bilan ham shunga o‘xshash barter bitimi amalga oshirilgani ma’lum qilindi. Manbalarga ko‘ra, ayrim bitimlar orqali Rossiya sanksiyalar ostidagi G‘arb mahsulotlarini olish imkoniyatiga ega bo‘lmoqda.
Reuters suhbatdoshlari barter savdosining tobora kengayayotganini tasdiqladi, ammo uning aniq hajmini aniqlash qiyinligiga urg‘u berildi. Shunday qilib, Rossiya tashqi savdosida barter bitimlari sanksiyalar davrida muhim vositaga aylanganligi kuzatilmoqda.
Bu usul orqali mamlakat iqtisodiy cheklovlardan qisman qochishga intilmoqda.
