
Jahon innovatsiya sohasida yana bir muhim yangilik yuz berdi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Birlashgan Millatlar Tashkiloti tomonidan e’lon qilingan 2025 yilgi Global innovatsion indeks natijalariga ko‘ra, O‘zbekiston Markaziy Osiyo mamlakatlari orasida eng ilg‘or davlat sifatida tan olindi. Hisobotda qayd etilishicha, reytingda uzoq yillardan beri Shveysariya yetakchilik qilmoqda.
Uning ortidan Shvetsiya ikkinchi, Qo‘shma Shtatlar esa uchinchi o‘rinni egallagan. Shuningdek, Janubiy Koreya, Singapur, Buyuk Britaniya, Finlyandiya, Niderlandiya va Daniya kabi davlatlar ham o‘ntalikda o‘z o‘rniga ega bo‘ldi.
Xitoy esa Germaniyani ortda qoldirib, o‘ntalikka kirishga muvaffaq bo‘ldi. Ekspertlar ta’kidlashicha, 2024 yil davomida Xitoyda xalqaro patent arizalarining taxminan to‘rtdan biri berilgan.
Bu ko‘rsatkich AQSH, Yaponiya va Germaniyaning umumiy ulushiga yaqin. Biroq, so‘nggi yillarda ushbu davlatlarda patentlar bo‘yicha pasayish tendensiyasi kuzatilmoqda.
Patentlar davlatning texnologik imkoniyatlari va iqtisodiy kuchining muhim ko‘rsatkichi hisoblanadi. Markaziy Osiyo mamlakatlarining natijalari ham e’tiborga loyiqdir.
O‘zbekiston 139 ta davlat orasida 79-o‘rinni egalladi. Qozog‘iston 81, Qirg‘iziston 96, Tojikiston esa 108-o‘rinda joylashgan.
Turkmaniston esa reytingga kiritilmadi. O‘zbekistonning natijalari alohida e’tibor qozonmoqda.
2024 yilda mamlakat 132 ta davlat ichida 83-o‘rinda bo‘lgan bo‘lsa, joriy yil natijalari bir necha pog‘onaga yaxshilangan. Xususan, “Innovatsiyalarga kiritilgan sarmoyalar” bo‘yicha O‘zbekiston 69-o‘rinni egalladi.
Bu ko‘rsatkich o‘tgan yilga nisbatan yaxshilangan. Biroq “Innovatsiyalardan olingan natijalar” yo‘nalishida mamlakat 92-o‘ringa tushib ketdi.
Tahlillarga ko‘ra, qisqa muddatda O‘zbekiston uchun sakkizta ko‘rsatkichda ijobiy o‘zgarish kuzatilgan, uchta yo‘nalishda esa salbiy natijalar qayd etilgan. Mutaxassislar fikricha, so‘nggi yillarda mamlakat vizaviy tartiblarni soddalashtirish, infratuzilmani rivojlantirish va xorijiy sarmoyalarni jalb qilish orqali innovatsion muhitni yaratishga katta e’tibor qaratdi.
Shu bilan birga, uzoq muddatda ilm-fan va tadqiqotlarga yo‘naltirilgan investitsiyalar O‘zbekistonning innovatsion salohiyatini yanada oshirish imkonini beradi.