AQSH prezidenti Donald Trampning Ukrainadagi urushni to‘xtatish va tinchlik muzokaralarini boshlash bo‘yicha tashabbusi muammolarga duch keldi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
NBC News telekanalining ma’lumotlariga ko‘ra, bu jarayon Rossiya tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov va AQSH davlat kotibi Marko Rubio o‘rtasidagi telefon muloqotida keskin tortishuvga aylandi. Manbalarning ta’kidlashicha, Lavrov suhbat davomida amerikalik hamkasbiga Rossiya hozircha zudlik bilan otishmalarni to‘xtatishga tayyor emasligini ochiq bildirgan.
Uning fikricha, bunday qaror faqat keng qamrovli va kafolatlangan tinchlik muzokaralari boshlanganidan keyin amalga oshirilishi mumkin. NBC News manbalariga ko‘ra, muloqot paytida Lavrovning ovozi zo‘riqqan va qattiq tortishuvlar yuz bergan.
Telefon suhbat 20-oktyabr kuni bo‘lib o‘tgan. Suhbat chog‘ida ikki davlat tashqi siyosat idoralari rahbarlari Vladimir Putin va Donald Trampning ikkinchi uchrashuviga tayyorgarlik masalalarini ham muhokama qilgan.
Ammo suhbatdan so‘ng ommaviy axborot vositalarida Budapeshtda bo‘lishi kutilgan sammit tayyorgarligi vaqtincha to‘xtatilgani haqida xabarlar tarqaldi. Rossiya Tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov suhbat yakunida tomonlarning barcha kelishmovchiliklarga qaramay muloqotni davom ettirishga tayyor ekanini ta’kidlagan.
Manbalarga ko‘ra, Vashington Rossiyaning pozitsiyasidan qoniqmagan. Marko Rubioning atrofidagilar aytishicha, Lavrov muzokaralarda o‘zining qat’iy talablaridan chekinmagan va Moskva urush sharoitida ustun pozitsiyani saqlab qolishga intilmoqda.
Bu suhbat Ukraina atrofidagi diplomatik jarayonning qanchalik murakkablashganini ochiq ko‘rsatdi. Tramp ma’muriyati Kiyev va Moskva o‘rtasida otishmalarni to‘xtatish bo‘yicha ilk amaliy kelishuvga erishishni maqsad qilgan edi.
Biroq Rossiyaning faqat to‘liq muzokaralar boshlanganidan keyin otishmalarni to‘xtatishga rozi bo‘lishi bu jarayonni sekinlashtirdi. Eslatib o‘tamiz, 16-oktyabr kuni Tramp va Putin ikki soat davom etgan telefon muloqotida Ukraina masalasini muhokama qilgan.
Prezident Tramp suhbat ijobiy kechganini aytgan va yaqin orada shaxsan uchrashish niyatida ekanini bildirgan. Ammo keyinchalik Budapeshtda bo‘lishi kutilgan sammit vaqtincha bekor qilindi.
Amerika rasmiylari bu holatni muzokaralar jarayonining tabiiy bosqichi deb baholamoqda. Ular Tramp ma’muriyati tinchlik uchun kurashdan voz kechmaganini va yaqin haftalarda yangi formatda muzokaralar o‘tkazilishi mumkinligini bildirgan.
Rossiya Tashqi ishlar vaziri Sergey Lavrov esa Moskva faqat ikki tomonning teng huquqli shartlari asosida muzokaralarga tayyor ekanini ta’kidladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, Rossiya bir tomonlama bosim yoki sanksiya tahdidi ostida tinchlik jarayonini boshlamaydi.
Shunday qilib, Ukraina masalasidagi siyosiy jarayon yana bir bor siyosiy iroda va ishonch yetishmasligi sabab to‘siqqa duch keldi. Ammo ekspertlar fikricha, Trampning tinchlik tashabbusi hozircha to‘xtagan bo‘lsa-da, diplomatiya eshigi hali yopilmagan.
