O‘zbekiston Respublikasida suv resurslarini muhofaza qilish va ulardan samarali foydalanishni tartibga soluvchi yangi huquqiy hujjat qabul qilindi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
2025 yil 30 iyulda 1076-sonli qonun bilan tasdiqlangan “Suv kodeksi” mamlakatda suv, suv obyektlari va suv fondi yerlaridan foydalanish munosabatlarini tizimli ravishda boshqarishga qaratilgan. Ushbu kodeksda suv milliy boylik sifatida tan olinib, undan oqilona va maqsadli foydalanish, shuningdek davlat tomonidan qo‘shimcha himoya choralari ko‘rilishi belgilandi.
Kodeks suvdan foydalanishni ikki asosiy turga ajratadi: umumiy va maxsus foydalanish. Umumiy foydalanishga ichimlik va maishiy ehtiyojlar uchun suv olish, cho‘milish, chorva mollarini sug‘orish hamda sport yoki havaskorlik maqsadida baliq ovlash kiradi.
Bu turdagi foydalanishlar ruxsat va cheklovlarsiz amalga oshiriladi. Maxsus foydalanish esa faqat kodeksda ko‘rsatilgan hollarda va maxsus ruxsatnoma asosida ruxsat etiladi.
Suv obyektlari yer usti va yer osti suv obyektlari hamda transchegaraviy suvlar sifatida tasniflanadi. Transchegaraviy suvlar O‘zbekiston hududida joylashgan va davlat chegaralarini kesib o‘tadigan suvlardir.
Suv resurslarini samarali boshqarish uchun respublika va havza darajasida suv kengashlari tashkil etiladi, shuningdek, Vazirlar Mahkamasi huzurida Respublika suv kengashi faoliyat yuritadi. Kodeksda suv obyektlaridan foydalanish doimiy, vaqtincha yoki davlat-xususiy sheriklik asosida bo‘lishi mumkin.
Vaqtinchalik foydalanish muddati kamida uch yil, ko‘pi bilan 49 yildan oshmasligi belgilangan. Yangi hujjatda suv servituti tushunchasi ham joriy etildi.
Bu fuqarolar va transport vositalarining o‘tishi, hayvonlarni sug‘orish va haydash hamda sohil hududlaridan erkin foydalanishni ta’minlashga qaratilgan bo‘lib, servitutlar ommaviy yoki xususiy shaklda bo‘lishi mumkin. “Suv kodeksi” rasmiy e’lon qilinganidan keyin uch oy o‘tib to‘liq kuchga kiradi.
Ushbu yangi tartib suv resurslarini boshqarishda zamonaviy yondashuvlarni joriy etish va jamoatchilik ishtirokini oshirishga xizmat qiladi. Mutaxassislar va ekspertlar yangi kodeksning suvdan oqilona foydalanish, uni muhofaza qilish hamda ekotizim barqarorligini ta’minlashda muhim rol o‘ynashini ta’kidlashmoqda.
Manba: zamin.uz
