
Yevropa Ittifoqining adliya bo‘yicha komissari Maykl Makgrat Shein va Temu kabi Xitoyning ommalashgan onlayn savdo platformalarida sotilayotgan ayrim mahsulotlarning inson salomatligiga xavf tug‘dirishi mumkinligi haqida ogohlantirdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Unga ko‘ra, Yevropaga har kuni 12 milliondan ortiq arzon paketlar yetkazib beriladi va ularning ko‘pchiligi amaldagi qonunlarga zid ravishda sotilmoqda. Hozirda Yevropada o‘tkazilayotgan maxfiy xaridor tadqiqotlari natijalari Xitoy kompaniyalarining qonunlarni chetlab o‘tish holatlarini aniqlashi mumkin.
Eng xavfli mahsulotlar qatorida bolalar uchun mo‘ljallangan buyumlar ko‘rsatilmoqda. Masalan, bolalar o‘yinchoqlarining detallarini osongina yechib olish mumkinligi sababli, bu chaqaloqlarning nafas olishiga to‘sqinlik qilishi ehtimoli bor.
Ushbu mahsulotlarda xavfsizlik standartlariga muvofiq teshiklar mavjud emas. Shuningdek, zaharli kimyoviy moddalar bilan ishlangan bolalar yomg‘irpo‘shlari, UV filtri bo‘lmagan quyosh ko‘zoynaklari, me’yordan uzun bog‘ichli bolalar shortiklari va Yevropa Ittifoqida 2022 yildan beri taqiqlangan moddalar, masalan butilfenil metilpropional mavjud bo‘lgan kosmetik vositalar ham xavf tug‘diradi.
Safety Gate tizimi orqali bunday mahsulotlar haqida ogohlantirishlar beriladi. 2024 yilda 4137 ta ogohlantirish qayd etilgan bo‘lib, ularning 35 foizi kosmetika mahsulotlariga tegishli.
Makgrat bu muammoni faqat iste’molchilar xavfsizligi emas, balki mahalliy biznes uchun adolatli raqobat masalasi sifatida ham ko‘radi. Uning fikricha, Yevropa kompaniyalari xavfsizlik qoidalariga qat’iy rioya qilmoqda, ammo qonunlarga amal qilmaydigan raqobatchilar bilan kurashish ularning huquqini buzadi.
Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, 2024 yilda Yevropaga 150 yevrodan arzon 4,6 milliard dona mahsulot olib kirilgan, bu 2023 yilga nisbatan ikki barobar, 2022 yilga nisbatan esa uch barobar ko‘pdir. Shu munosabat bilan Yevropa Ittifoqi quyidagi choralarni ko‘rib chiqmoqda: 150 yevrogacha bo‘lgan tovarlarga bojxona imtiyozini bekor qilish, har bir posilka uchun qo‘shimcha yig‘im joriy etish va Yevropa miqyosida yagona bojxona organini tashkil etish.
AQShda ham shunga o‘xshash chora-tadbirlar 2024 yil 1 iyundan kuchga kirdi. U yerda chegara qiymati $800 dan $50 ga pasaytirildi va xaridorlar har bir mahsulot uchun 30 foiz soliq to‘laydilar.
Shein kompaniyasi 2025 yilda mahsulot sifati va xavfsizligini ta’minlash uchun 15 million dollar ajratishini ma’lum qildi. Ular hozirgacha 2,5 milliondan ortiq mahsulotni sinovdan o‘tkazib, 500 dan ortiq yetkazib beruvchini ro‘yxatdan olib tashlagan.
Temu tomonidan bu borada hozircha hech qanday izoh berilmadi.