Isroil va Amerika Qo‘shma Shtatlari tomonidan qo‘llab-quvvatlanayotgan Gumanitar yordam fondi (GHF) G‘azo sektorida oziq-ovqat taqsimotini amalga oshirmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Biroq mutaxassislar ushbu yordamning uzoq muddatli sog‘liq uchun yetarli emasligini ta’kidlamoqda. Birlashgan Millatlar Tashkilotining so‘nggi ogohlantirishlariga ko‘ra, G‘azo sektorida ikki milliondan ortiq falastinliklar ochlik xavfi ostida qolmoqda.
GHF may oyining oxiridan beri mintaqada faoliyat yuritib, 91 milliondan ziyod ovqat tarqatilganini ma’lum qilgan. BBC Verify tahliliga ko‘ra, GHF tomonidan taqdim etilgan oziq-ovqat qutilarining tarkibi haqida jiddiy savollar mavjud.
Rasmiy ro‘yxatga ko‘ra, yordam qutilarida asosan bug‘doy uni, makaron, yasmiq, no‘xat, fava loviya kabi dukkaklilar, o‘simlik yog‘i, yodlangan tuz, tahina (kunjut pastasi), tayyor iste’mol uchun halva batonchalari mavjud. Ba’zan qutilarga choy, pechenye, shokolad, kartoshka va piyoz ham kiritiladi.
GHF ma’lumotlariga ko‘ra, har bir quti taxminan 42 500 kilokaloriya energiya beradi va 5,5 kishini 3,5 kun davomida ta’minlashi mumkin. Londondagi Iqtisodiyot maktabi professori Styuart Gordonning fikricha, ushbu oziq-ovqat to‘plami faqat ommaviy ochlikning oldini olishga xizmat qiladi, ammo uzoq muddatda sog‘liq uchun xavfli hisoblanadi.
U ratsion organizmni zarur vitamin va minerallar bilan ta’minlamasligini, bu esa temir tanqisligi, kamqonlik va vitamin yetishmovchiligi kabi kasalliklarni keltirib chiqarishini ta’kidladi. Shuningdek, London universitet kolleji professori Endryu Sil oziq-ovqat qutilarida kaltsiy, temir, sink, vitamin C, D, B12 va K kabi muhim moddalar yo‘qligini qayd etdi.
U bu mahsulotlar bolalar uchun mos emasligini, uzoq muddat iste’mol qilinsa, sog‘liq uchun jiddiy xavf tug‘dirishini bildirdi. Amalda G‘azo aholisi yordam qutilarini olsa-da, mahsulotlarni tayyorlash uchun zarur bo‘lgan suv va yoqilg‘i yetishmasligidan aziyat chekmoqda.
BMTning OCHA agentligi hududda suv tanqisligi keskinlashgani, rasmiy yoqilg‘i ta’minoti to‘xtaganini, qora bozor narxlarining urushdan oldingi narxlarga nisbatan 4000 foizga oshganini ma’lum qildi. Natijada aholi chiqindi materiallarini yoqishga majbur bo‘lmoqda.
BMT Bosh kotibi Antoniu Guterrishning so‘zlariga ko‘ra, G‘azoda asosiy ehtiyoj tovarlari, suv, dori-darmon va oziq-ovqat yetishmovchiligi kuchaymoqda. Jahon oziq-ovqat dasturi (WFP) ma’lumotlariga ko‘ra, har uch kishidan biri kunlab ovqatsiz qolmoqda va 90 ming ayol hamda bola zudlik bilan oziqlanishga muhtoj hisoblanadi.
Ushbu vaziyat mintaqada insonparvarlik inqirozining chuqurlashayotganidan dalolat beradi va xalqaro hamjamiyatning tezkor yordam ko‘rsatishini talab etadi.
