Madriddagi harbiy-dengiz floti muzeyida kutilmagan voqea yuz berdi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Italiyalik sayyoh va dengizchi Xristofor Kolumbning tasviri aks etgan asarga qizil bo‘yoq sepildi. Bu haqda El País nashri xabar berdi.
Ma’lumotlarga ko‘ra, ekologik tashkilot Futuro Vegetal faollari ushbu harakatni amalga oshirdi. Ular rassom Xose Garneloning “Xristofor Kolumbning ilk bayrami” nomli asariga biologik parchalanadigan bo‘yoq sepib, “Bayram qilishga hech narsa yo‘q” degan shior bilan chiqish qilishdi.
Faollar o‘z harakatlarini tarixiy adolatni tiklashga qaratilgan chaqiriq deb izohlashdi. Ularning fikricha, Kolumbning Amerikani “kashf etishi” mahalliy xalqlarning og‘ir taqdiri bilan bog‘liq bo‘lib, shu sababli bu kunda bayram qilish emas, balki o‘tmishdagi nohaqliklarni tan olish lozim.
Muzey ma’muriyati voqeadan so‘ng xavfsizlik xodimlari faollarni hibsga olganini ma’lum qildi. Ular madaniy merosga zarar yetkazishda ayblanmoqda va hozirda tergov ishlari davom etmoqda.
Ispaniyada har yili 12 oktyabr kuni milliy bayram sifatida nishonlanadi. Bu sana 1492 yilda Xristofor Kolumbning Amerika qit’asiga ilk bor qadam qo‘ygan kuniga to‘g‘ri keladi.
Ammo so‘nggi yillarda ushbu sana jamiyatda jiddiy bahslarga sabab bo‘lmoqda. Ba’zilar bu kunni “jahon sivilizatsiyasining yangi davri boshlanishi” sifatida qarasa, boshqalar uni “yirik bosqinchilik va mahalliy xalqlarning qullikka tushishi” sifatida qabul qiladi.
Tarixchilarning ta’kidlashicha, Kolumb Amerikani aslida kashf qilmagan, chunki u yetib borgan paytda bu yerda allaqachon turli xalqlar va madaniyatlar mavjud edi. Uning sayohatlari G‘arbiy Yevropaning yangi hududlarga kirib borishiga, keyinchalik esa mustamlakachilik siyosatining boshlanishiga sabab bo‘ldi.
Kolumb 1492–1502 yillar orasida Amerikaga to‘rt marta safar qilgan. Uning harakatlari natijasida keyinchalik AQSh, Kanada va Meksika kabi davlatlar tashkil topgan.
Biroq bu jarayon mahalliy aholi uchun og‘ir oqibatlarga olib keldi, jumladan, yerlarining yo‘qolishi, madaniyatlarining yo‘q bo‘lishi va zo‘ravonliklar. Hozirgi kunda Yevropa va Amerikada Kolumb shaxsiyatiga munosabat ikki qarama-qarshi fikrga bo‘lingan.
Bir guruh uni “jahonni birlashtirgan qahramon” deb hisoblasa, boshqalar uni “mustamlakachilik ramzi” sifatida ko‘radi. Madriddagi ushbu voqea yana bir bor ushbu bahslarni jonlantirdi.
Ekologlar ta’kidlaganidek, tarixni qayta ko‘rib chiqish va yangi avlodga haqiqiy voqealarni yetkazish vaqti kelgan. Jamoatchilik ushbu hodisadan so‘ng o‘ylay boshladi: bayram qilayotgan tariximiz kimning g‘alabasi, kimning fojiasi ekanligini yana bir bor anglash zarur.
