Shimoliy Amerikada tibbiyot sohasida muhim tadqiqot o‘tkazildi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Olimlar 50 dan ortiq turdagi saraton kasalligini dastlabki bosqichda aniqlay oladigan qon testini sinovdan o‘tkazishdi. Ushbu tadqiqot AQSh va Kanadada 25 mingdan ziyod ishtirokchi bilan amalga oshirildi.
Natijalarga ko‘ra, har yuz kishidan birida test saraton xavfini aniqladi. Keyingi tekshiruvlarda ularning taxminan 62 foizida kasallik tasdiqlandi.
Qiziqarli jihati shundaki, aniqlangan holatlarning yarmi saratonning dastlabki bosqichiga to‘g‘ri keladi. Bu yangi usulning erta tashxis qo‘yishda katta ahamiyatga ega ekanligini ko‘rsatadi.
Test sog‘lom odamlarda saraton yo‘qligini 99 foiz aniqlik bilan ko‘rsatgan, shuningdek, saraton manbasini o‘nta holatdan to‘qqiztasida to‘g‘ri aniqlagan. Test Galleri deb nomlanadi va amerikalik Grail kompaniyasi tomonidan ishlab chiqilgan.
U saraton hujayralaridan qon orqali ajralib chiqadigan DNK qismlarini aniqlaydi. Hozirda ushbu test Buyuk Britaniya Milliy sog‘liqni saqlash xizmati (NHS) tomonidan ham sinovdan o‘tkazilmoqda.
Mutaxassislarning ta’kidlashicha, Galleri testi ko‘krak, o‘pka, ichak va bachadon bo‘yni saratoni uchun o‘tkaziladigan odatiy skrining usullari bilan birgalikda qo‘llanganda, aniqlik darajasi yetti barobar oshadi. Bu shifokorlarga kasallikni ancha ilgari bosqichda aniqlash imkonini beradi.
Biroq, Cancer Research UK tashkiloti olimlari test ba’zan organizmga zarar yetkazmaydigan o‘zgarishlarni ham saraton deb ko‘rsatishi mumkinligini eslatmoqda. Shu sababli hozircha ehtiyotkorlik bilan yondashish va qo‘shimcha tadqiqotlar o‘tkazish zarur.
Kelasi yili Angliyada 140 ming bemor ishtirokidagi uch yillik sinov natijalari e’lon qilinadi. Agar natijalar ijobiy bo‘lsa, Galleri testi yana 1 million kishiga qo‘llanilishi rejalashtirilgan.
Grail kompaniyasi vakili Sir Harpal Kumarning so‘zlariga ko‘ra, asosiy maqsad kasallikni kech emas, balki erta bosqichda aniqlash va davolash imkonini kengaytirishdir. U «Bemorlarning ko‘pchiligi saraton kech tashxislangani uchun hayotdan ko‘z yumadi.
Biz buni o‘zgartirishni maqsad qilganmiz», deb ta’kidladi. Shunday qilib, tibbiyot sohasida yangi davr boshlanishi mumkin.
Qon orqali saratonni erta aniqlash imkoniyati inson hayotini saqlab qolishda katta umid uyg‘otmoqda.
