Dunyo bo‘ylab yirik shaharlar turli iqlim sharoitlarida rivojlanib, hayot kechirmoqda. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Ayrim shaharlarda yil davomida issiq va nam havo hukmron bo‘lsa, boshqalarida quruq yoki sovuq iqlim ustunlik qiladi. Yaqinda tayyorlangan infografika ushbu farqlarni aniq ko‘rsatib, yirik shaharlarni harorat va yog‘ingarchilik miqdoriga qarab to‘rtta asosiy iqlim guruhiga ajratgan.
Mazkur infografikada dunyoning 74 ta yirik shahri tahlil qilingan. Climate-Data.org ma’lumotlari asosida har bir shaharning o‘rtacha yillik harorati va yog‘ingarchilik miqdori hisoblab chiqilgan.
Natijada shaharlar o‘z iqlim xususiyatlariga ko‘ra tizimlashtirilgan. Diagramma to‘rtta asosiy guruhdan iborat: quruq va issiq, nam va issiq, quruq va sovuq, shuningdek nam va sovuq.
Vertikal o‘qda shaharning o‘rtacha yillik harorati, gorizontal o‘qda esa yillik yog‘ingarchilik hajmi aks ettirilgan. Bu orqali har bir shahar iqlimdagi o‘rnini aniq ko‘rish mumkin.
Tahlil natijalariga ko‘ra, eng kam shahar “nam va sovuq” guruhiga to‘g‘ri kelgan. Bu guruhda eng sovuq megapolis sifatida Islandiya poytaxti Reykyavik qayd etilgan.
U yerda harorat past, yog‘ingarchilik esa nisbatan yuqori bo‘ladi. “Quruq va sovuq” guruhida eng past o‘rtacha harorat Moskva shahrida kuzatilgan.
Yevropaning ko‘plab shaharlarida ham ushbu iqlim guruhi ustunlik qiladi. Bu hududlarda qish sovuq, yoz esa quruq bo‘lishi bilan ajralib turadi.
Toshkent shahri esa infografikada “quruq va sovuq” kvadrantiga joylashgan. Diagrammada Toshkent nuqtasi “issiq–sovuq” chegarasi yaqinida, pastki chap qismda joylashgan.
Poytaxtimizning o‘rtacha yillik harorati 13–14 daraja atrofida bo‘lib, yillik yog‘ingarchilik miqdori 540 millimetrni tashkil qiladi. Bu Toshkent iqlimining quruq kontinental xususiyatga ega ekanligini ko‘rsatadi.
Yoz fasli issiq va kam yog‘inli bo‘lsa, qish salqin yoki sovuq kechadi. AQSH shaharlarining ko‘pchiligi diagrammaning quruq qismida joylashgan.
Ular sovuq va issiq kvadrantlarda tarqalgan. Quruq hududdagi eng issiq shahar sifatida Sudan poytaxti Xartum ko‘rsatilgan.
Bu shaharda yillik o‘rtacha harorat 30 darajaga yetadi. Ushbu infografika shaharlarning iqlim xususiyatlarini solishtirish, global iqlim farqlarini tushunish va kelajakda shahar muhitining shakllanishini o‘rganishda muhim manba sifatida e’tirof etilmoqda.
