
Denver shahridagi tabiat va fan muzeyi mutaxassislari kutilmagan kashfiyotga duch kelishdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Mashhur muzeyning avtoturargohi ostidan dinozavrga tegishli suyak parchasi topildi. Ushbu muzey har doim bolalar va kattalarni hayratga soluvchi ulkan dinozavr skeletlari bilan mashhur bo‘lib kelgan.
Biroq bu safargi topilma muzeydagi ko‘zga ko‘ringan eksponatlar qatoriga kirmasa-da, uning ahamiyati juda katta. Topilma muzey mutaxassislari tomonidan yer osti geotermal energiyasini o‘rganish maqsadida qazilgan 230 metr chuqurlikdagi parma teshigidan olingan namunadan aniqlangan.
Qizig‘i shundaki, parma kengligi atigi besh santimetr bo‘lib, shunday tor teshikda dinozavr suyagini topish imkoniyati deyarli yo‘q edi. Muzeyning geologiya bo‘yicha kuratorasi Jeyms Xagadorn bu holatni juda kam uchraydigan hodisa sifatida ta’rifladi.
Mutaxassislar fikricha, topilgan suyak ehtimol kichik o‘simlikxo‘r dinozavrga tegishli bo‘lib, taxminan 67,5 million yil oldin, Kreda davri oxirida yashagan. Suyakka yaqin joydan o‘simlik qoldiqlari ham topilgan bo‘lib, bu joy o‘sha davrda botqoq va o‘simliklarga boy muhit bo‘lganini ko‘rsatadi.
Muzeyning umurtaqali hayvonlar paleontologiyasi bo‘yicha kuratorasi Patrik O‘Konnor suyak bilan birga o‘simlik qoldiqlarining saqlanib qolishini shunday izohladi. Denver hududida oldin ham Tirannozavr Reks va Tritseratops kabi mashhur dinozavr turlariga tegishli suyaklar topilgan, ammo bu topilma shahardagi eng chuqur va eng qadimiy hisoblanadi.
Shu bilan birga, Nyu-Meksiko tabiiy tarix muzeyi paleontologiya kuratorasi Tomas Uilyamson topilmani ilmiy jihatdan kutilmagan, ammo unchalik hayratlanarli emas deb baholadi. U aniq qaysi turga mansubligini aniqlash qiyinligini ta’kidladi.
Denver yaqinidagi Dinosaur Ridge izlari makoni rahbari Erin LaKaunt esa topilmaga katta qiziqish bilan munosabat bildirdi va uni juda muhim deb hisoblaydi. Uning fikricha, suyak “duck-billed” dinozavr yoki unga o‘xshash kichikroq turga mansub bo‘lishi mumkin.
Hozirda topilgan suyak muzeyning maxsus ko‘rgazma qismida namoyish etilmoqda. Ammo muzey rahbariyati avtoturargohni buzib, yana chuqur qazish ishlarini olib borishni rejalashtirmayapti.
Jeyms Xagadorn qolgan qismlarni topishni xohlasa-da, avtoturargohga ehtiyoj tufayli bu amalga oshmaydi. Shunday qilib, kutilmagan holda topilgan bu suyak nafaqat fan uchun qiziqarli, balki muzey mehmonlari uchun ham jozibali eksponatga aylanmoqda.
Bu topilma nafaqat Denver aholisi, balki butun dunyo dinozavr ishqibozlari uchun yangi umid va qiziqish uyg‘otadi.