Qozog‘istonda ayollar huquqini himoya qilishda muhim qonuniy o‘zgarishlar joriy etildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Prezident Qosim-Jo‘mart To‘qayev tomonidan ta’qib va majburiy nikoh holatlariga qarshi yangi qonun tasdiqlandi. Ushbu qonun mamlakat jinoyat-ijro tizimini isloh qilish maqsadida ishlab chiqilgan bo‘lib, to‘rtta asosiy yo‘nalishda o‘zgarishlarni o‘z ichiga oladi.
Qonun yaqin orada rasmiy ravishda e’lon qilinib, amaliyotga kiritilishi kutilmoqda. Yangi hujjatda birinchi marta “stalking” tushunchasi kiritildi.
Bu shaxsni istamagan holda doimiy ravishda bezovta qilish, kuzatish yoki noqulay munosabatlarni o‘rnatish kabi harakatlarni anglatadi. Bunday holatlar zo‘ravonlik bilan bog‘liq bo‘lmasa ham, shaxsga katta ruhiy zarar yetkazadi.
Endi bunday harakatlar uchun jarima yoki 90 sutkagacha ma’muriy qamoq jazosi belgilandi. Shuningdek, kelinlarni o‘g‘irlab, majburan nikohga majburlash holatlari uchun jazo kuchaytirildi.
Bu jinoyat yangi modda sifatida Jinoyat kodeksiga kiritildi. Jinoyat darajasiga qarab, moliyaviy jarima, axloq tuzatish ishlari, ozodlikni cheklash yoki 10 yilgacha qamoq jazosi qo‘llanilishi mumkin.
Oldingi qonunchilikda bunday holatlar “odam o‘g‘irlash” sifatida ko‘rilib, 15 yilgacha qamoq jazosi belgilangan edi. Ammo jinoyatchi ayolni o‘z ixtiyori bilan qo‘yib yuborsa, javobgarlikdan ozod bo‘lish imkoniyati mavjud edi.
Yangi qonun bilan bu imkoniyat olib tashlandi. Prezident To‘qayev bu masalaga shaxsan e’tibor qaratib, Milliy qurultoyda kelin o‘g‘irlashni milliy an’analar bilan oqlashga qarshi qat’iy chiqdi.
U aytdiki, inson qadri va huquqlari jamiyatimizda eng oliy qadriyat bo‘lishi shart. Ushbu qonun Qozog‘istonda ayollarni himoya qilish, ularni ta’qib va majburlashdan asrashda muhim qadam bo‘ldi.
Fuqarolik jamiyati va inson huquqlari tashkilotlari bu o‘zgarishlarni ijobiy baholamoqda. Endi har bir ayol o‘zini qonun himoyasida his qilishi mumkin.
