2025 yil 10 dekabrdan boshlab Toshkent shahri va ayrim hududlarda dorilarni sotish bo‘yicha yangi tartib joriy etildi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Endilikda 13 mingdan ortiq dori vositasi faqat shifokor retsepti asosida beriladi. Ushbu ro‘yxatga antibiotiklar, gormonal va psixotrop preparatlar, tibbiy spirt kabi vositalar kiradi.
Mazkur islohotlar doirasida “Elektron retsept” tizimi — DMED raqamli axborot platformasi ishga tushirildi. Vazirlar Mahkamasining qaroriga ko‘ra, ushbu tizim dastlab Toshkent va yana 15 ta hududda sinov tariqasida qo‘llaniladi.
2026 yil oxiriga kelib, barcha shifoxona va dorixonalar tizimga ulanadi hamda 2027 yil boshidan butun mamlakat bo‘ylab to‘liq amal qiladi. Shifokorlar tomonidan tayinlangan dori vositalari elektron shaklda rasmiylashtirilib, “Elektron retsept” moduliga kiritiladi.
Retseptlar xalqaro standartlarga muvofiq tayyorlanadi, lekin kuchli ta’sir qiluvchi va psixotrop moddalar bundan mustasno. Elektron retsept olish jarayoni quyidagicha amalga oshiriladi: bemor shifokor qabulidan o‘tadi, zarur davolash yo‘nalishi belgilanadi, ma’lumotlar elektron tibbiy kartaga kiritiladi va QR-kod asosida rasmiylashtiriladi.
Retsept asosida bemor dorixonalardan kerakli dori vositalarini oladi. Elektron retseptlarda shifokor va bemor haqidagi barcha ma’lumotlar, jumladan, bemorning shaxsiy identifikatsiya raqami, diagnozi, dori nomi va qo‘llanish tartibi aks etadi.
Tizim faqat O‘zbekistonda ro‘yxatdan o‘tgan dorilarni qamrab oladi. Farmatsevtlar dorining seriya raqami va yaroqlilik muddatini tizimga kiritib, shifokorlar esa ularni onlayn nazorat qilib boradi.
Yangi tartibga ko‘ra, tibbiy ko‘rsatmasiz yoki mamlakatda ro‘yxatdan o‘tmagan dorilar uchun elektron retsept rasmiylashtirilmaydi. Shuningdek, anesteziya vositalari elektron shaklda berilmaydi.
Nazoratni Sog‘liqni saqlash vazirligi va hududiy bo‘limlar amalga oshiradi, dorixonalardagi jarayonlar esa Farmatsevtika xavfsizligi markazi tomonidan kuzatiladi. 2025 yil 9 dekabr holatiga ko‘ra, mamlakatda 12 817 ta dori vositasi ro‘yxatdan o‘tgan bo‘lib, ularning barchasi elektron retsept asosida beriladi.
Ushbu ro‘yxatga antibiotiklar, gormonal va psixotrop preparatlar, shuningdek, analgin, diklofenak, askorbin kislotasi, etil spirti va lidokain kabi dorilar ham kiradi. Sog‘liqni saqlash vazirligi yangi tizim noqonuniy retseptlarni kamaytirishi, dori vositalarining ortiqcha iste’molini cheklashi va farmatsevtika bozorining shaffofligini ta’minlashini ta’kidladi.
Shu bilan birga, kontrabanda va noqonuniy dorilarni aniqlash imkoniyati ham oshadi.
