AQSH Moliya vazirligining Xorijiy aktivlarni nazorat qilish boshqarmasi (OFAC) AQSH va Rossiya prezidentlari Donald Tramp hamda Vladimir Putinning Alyaskadagi sammitini o‘tkazishni ta’minlash maqsadida Rossiyaga qarshi sanksiyalarning ayrim qismlarini vaqtincha yumshatdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Bu haqda OFAC 125-sonli bosh litsenziyani e’lon qildi. Ushbu litsenziya 20 avgustgacha amal qiladi va logistika, tashkiliy hamda diplomatik ta’minot bilan bog‘liq operatsiyalarga ruxsat beradi.
OFAC bayonotida sanksiyalar bilan taqiqlangan barcha operatsiyalar Alyaska shtatida AQSH va Rossiya hukumatlari o‘rtasidagi uchrashuvlarda ishtirok etish yoki uni qo‘llab-quvvatlash uchun 2025 yil 20 avgust soat 00:01 gacha ruxsat etilishi aniq ko‘rsatilgan. Bu sammitga bog‘liq tashuv, yashash joyi, xavfsizlik, aloqa infratuzilmasi, texnik ta’minot va bojxona-logistika kabi xizmatlar uchun cheklangan muddatli «yashil koridor»ni tashkil etadi.
Shuni ta’kidlash lozimki, bu umumiy sanksiyalarni bekor qilish emas. Vaqtincha yengillik faqat sammitni tashkil etish va uni qo‘llab-quvvatlashga doir tranzaksiyalarni qamrab oladi.
Siyosiy yoki tijoriy boshqa bitimlar, ro‘yxatdagi shaxs va tashkilotlar bilan keng ko‘lamli hamkorliklar litsenziya doirasidan tashqarida qoladi. Shartlarga muvofiq, manfaatdor tomonlar va xizmat ko‘rsatuvchilar barcha shartnoma va to‘lovlarni to‘liq hujjatlashtirishi, muddat tugagach esa barcha operatsiyalarni to‘xtatishi zarur.
Sammit 15 avgust kuni o‘tkaziladi. CNN ma’lumotlariga ko‘ra, uchrashuv joyi sifatida Elmendorf-Richardson birlashgan harbiy bazasi tanlangan.
Rossiya prezidenti yordamchisi Yuriy Ushakovning so‘zlariga ko‘ra, muzokaralarning asosiy mavzusi Ukrainadagi mojaroni uzoq muddatli hal etish yo‘llarini izlash bo‘ladi. Muhokamalar geosiyosiy xavfsizlik, eskalatsiya xavfi, gumanitar masalalar hamda iqtisodiy sanksiyalar mexanizmlari atrofida kechishi kutilmoqda.
Kuzatuvchilar ta’kidicha, OFACning shunday bosh litsenziyalari va protokol logistikasini ta’minlash dunyo diplomatik amaliyotida odatiy vosita hisoblanadi. Sammit mehmonlarini qabul qilish, parvoz, yoqilg‘i ta’minoti, mehmonxona va maydon ijarasi, aloqa va himoya xizmatlari kabi texnik operatsiyalar sanksiya to‘siqlariga duch kelmasligi uchun vaqtincha huquqiy asos yaratiladi.
Shu bilan birga, ishtirokchilar litsenziya shartlariga qat’iy amal qilishi, belgilangan muddat va maqsaddan chetlashmasligi lozim. Xulosa qilib aytganda, 125-sonli bosh litsenziya sammitgacha va undan keyingi qisqa davrda amal qiladi hamda tashkilotchilar va ijrochilarga cheklangan miqyosdagi operatsiyalarni amalga oshirishga ruxsat beradi.
Boshqa barcha sanksiyalar o‘z kuchida qolaveradi. Asosiy savol shuki, Alyaskadagi uchrashuv qanday amaliy natija va siyosiy signal bilan yakunlanadi.
