Rossiya Fanlar akademiyasi olimlari Ob daryosini O‘zbekiston va Markaziy Osiyoning boshqa davlatlariga yo‘naltirish imkoniyatini o‘rganishni rejalashtirmoqda. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Ushbu masala yaqinda ilmiy kengash yig‘ilishida muhokama qilindi. Tadqiqotlar Rossiyaning suv resurslarini strategik rejalashtirish bo‘yicha qarorlar qabul qilishni nazarda tutadi.
Biroq bu tashabbusni zudlik bilan amalga oshirish zarurati yo‘q, chunki avvalo Rossiyaning o‘z hududlarini suv bilan ta’minlash masalasi hal qilinishi kerak. Fanlar akademiyasi akademigi Robert Nigmatulinning ta’kidlashicha, Markaziy Osiyoda suv tanqisligi ortib bormoqda.
Bu holat qurg‘oqchilikni kuchaytirib, hosildorlikning pasayishiga olib kelmoqda. U Sibir daryolaridan yillik oqimning 20-70 kub kilometrini foydalanishga jalb etishni taklif qildi.
Bu miqdor umumiy suv hajmining kichik qismiga to‘g‘ri keladi, chunki daryolarning yillik oqimi taxminan 3000 kub kilometrni tashkil etadi. Nigmatulinning fikricha, ushbu loyiha Markaziy Osiyodagi suv tanqisligi muammosini yengillashtirish bilan birga, Arktikadagi ekologik muvozanatni ham yaxshilashi mumkin.
Olimlar Ob daryosidan suvni O‘zbekiston va Qozog‘iston chegarasidagi Orolbo‘yi hududiga yo‘naltirishni hamda Pechora va Shimoliy Dvina daryolaridan Volga va Priazovye hududlariga suv yetkazishni taklif qilishmoqda. Suvni ochiq kanallar orqali emas, balki polimer quvurlar yordamida tashish rejalashtirilmoqda.
Bu orqali mintaqaga yiliga taxminan 5,5 milliard kub metr suv yetkazilishi mumkin. Zarurat tug‘ilgan taqdirda quvurlar o‘tkazuvchanligini oshirish imkoniyati ham ko‘zda tutilgan.
Eslatib o‘tish joizki, Sovet Ittifoqida ham Sibir daryolarini Orol tomon burish rejalari mavjud edi. Ammo bu loyiha atrof-muhitga va mahalliy aholining hayotiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkinligi sababli to‘xtatilgan edi.
