Isroildagi Ben-Gurion universiteti olimlari inson organizmining qarishga qarshi tabiiy kurash mexanizmlarini o‘rganishda muhim ilmiy natijaga erishishdi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Tadqiqotchilar immun tizimida avval noma’lum bo‘lgan, ammo qarish jarayonini sekinlashtirishda muhim rol o‘ynashi mumkin bo‘lgan maxsus hujayralarni aniqlashdi. Mazkur hujayralar CD4 T-hujayralarining o‘ziga xos turi bo‘lib, ular organizmda yig‘ilib boradigan senessent, ya’ni qarigan va faoliyatini to‘xtatgan, “zombi” deb ataluvchi hujayralarni yo‘q qilish qobiliyatiga ega.
Bunday hujayralar ko‘payishdan to‘xtagani bilan organizmda zararli moddalar ajratib, yallig‘lanish jarayonlarini qo‘zg‘atadi, bu esa to‘qimalarga zarar yetkazib, yoshga doir kasalliklarning kelib chiqishiga sabab bo‘ladi. Tadqiqot natijasida CD4 T-hujayralari senessent hujayralarning ta’sirida maxsus “jangchi” shakl – CD4-Eomes ko‘rinishiga o‘tishi molekulyar darajada isbotlandi.
Ushbu jangchi hujayralar “zombi” hujayralarni aniqlab, ularni yo‘q qiladi va ularning haddan tashqari ko‘payishiga yo‘l qo‘ymaydi. Sichqonlar ustida o‘tkazilgan tajribalarda CD4-Eomes hujayralari senessent hujayralar mavjudligiga bog‘liq holda paydo bo‘lishi tasdiqlandi.
Shuningdek, ushbu hujayralarning faolligi sun’iy ravishda to‘xtatilganda, qarigan hujayralar soni keskin oshgani kuzatildi. Bundan tashqari, jigar sirrozi modelida o‘tkazilgan tadqiqotlar CD4-Eomes hujayralarining to‘qimalarni yemirilishdan himoya qilish va qarish alomatlarini pasaytirish qobiliyatini ko‘rsatdi.
Mutaxassislar ushbu kashfiyot immun tizimining qarishga qarshi tabiiy mexanizmlarga ega ekanini isbotlab, biologik qarishni sekinlashtirishda yangi imkoniyatlar ochishini ta’kidlashmoqda. Kelajakda CD4-Eomes hujayralari faolligini oshirish usullari yordamida yoshga oid kasalliklarning oldini olish imkoniyati yaratilishi mumkin.
Ammo bu borada qo‘shimcha keng qamrovli tadqiqotlar o‘tkazilishi zarur. Yangi mexanizm qarishga qarshi kurashda umidli istiqbol ochayotgani shubhasiz.
