Fors ko‘rfazi davlatlari, xususan Birlashgan Arab Amirliklari va Saudiya Arabistoni, sun’iy intellekt sohasiga katta sarmoyalar kiritib, global texnologik markazga aylanishni maqsad qilmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Ular energetika resurslari va geosiyosiy ahamiyatini ilg‘or texnologiyalar, ayniqsa katta hisoblash quvvatiga ega infratuzilmani rivojlantirish orqali mustahkamlashga intilmoqda. BAA tomonidan boshqarilayotgan "Stargate" loyihasi bunga yaqqol misol hisoblanadi.
Abu-Dabida qurilayotgan yangi ma’lumotlar markazi klasteri AQShning OpenAI va boshqa yirik texnologik kompaniyalari uchun muhim baza bo‘lishi kutilmoqda. Loyihaga BAAning davlat bilan bog‘liq texnologik firmasi G42 sarmoya kiritmoqda, ilg‘or NVIDIA chiplarini esa AQSh yetkazib beradi.
Ushbu yirik loyihalar AQShning mintaqadagi texnologik manfaatlarini ham aks ettiradi. AQSh prezidenti Donald Trampning yaqinda BAAga qilgan tashrifi chog‘ida "eng yirik sun’iy intellekt kampusi" loyihasi e’lon qilindi va ikki davlat o‘rtasida hamkorlikning yangi bosqichi boshlandi.
Shu bilan birga, AQSh NVIDIA chiplarining BAA va Saudiya Arabistoniga eksportiga qo‘yilgan cheklovlarni yumshatdi. Saudiya Arabistoni ham sun’iy intellekt sohasida faol ish olib bormoqda.
Davlat sarmoya fondi PIF "Humain" nomli milliy sun’iy intellekt kompaniyasini ishga tushirdi. Keyingi besh yil ichida yuz minglab ilg‘or chiplar asosida sun’iy intellekt fabrikalari tashkil etilishi rejalashtirilmoqda.
Biroq mintaqadagi asosiy muammo yetuk sun’iy intellekt mutaxassislarining kamligi hisoblanadi. BAA uzoq muddatli vizalar, soliq imtiyozlari va yumshoq tartibga solish siyosati orqali xalqaro iste’dodlarni jalb etishga harakat qilmoqda.
Shu bilan birga, mintaqada OpenAI yoki Mistral kabi global miqyosdagi sun’iy intellekt kompaniyalari hali mavjud emas. Texnologik taraqqiyotda AQSh bilan hamkorlik mintaqani "Amerika sun’iy intellekt platformasiga" yaqinlashtirgan bo‘lsa-da, Xitoy hamon muhim raqobatchi sifatida qolmoqda.
BAA milliy manfaatlarni inobatga olib, Huawei kabi Xitoy texnologiyalariga bo‘lgan qaramlikni kamaytirmoqda. Shunday qilib, Fors ko‘rfazi davlatlari sun’iy intellekt sohasida o‘z o‘rnini mustahkamlash va global raqobatda yetakchi bo‘lishga intilmoqda.
