Shotlandiyada tug‘ilish ko‘rsatkichlari tarixiy past darajaga tushdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi.
Rasmiy ma’lumotlarga ko‘ra, 2024-yilda mamlakatda atigi 45 763 bola dunyoga kelgan. Bu raqam 1855-yildan beri qayd etilgan eng past natija hisoblanadi.
Demak, tug‘ilish darajasi sezilarli darajada kamaygan. Mutaxassislarning fikricha, bunday pasayish uzoq muddatli demografik o‘zgarishlar bilan bog‘liq.
Aholi tabiiy ravishda o‘zini tiklab borishi uchun har bir ayol o‘rtacha 2,1 farzand ko‘rishi zarur. Ammo Shotlandiyada bu ko‘rsatkich atigi 1,25 ni tashkil etmoqda.
Bu esa aholi sonining kamayishiga olib kelmoqda. Hisobotda chaqaloqlar o‘limi va o‘lik tug‘ilishlar soni ham tarixiy past darajada ekanligi qayd etilgan.
Shuningdek, 2023-yilda Shotlandiyada tug‘ilganlardan 16 mingdan ziyod odam ko‘proq vafot etgani ma’lum qilindi. Aholi sonining faqat migratsiya hisobiga o‘sishi kuzatilmoqda.
Tug‘ilishdagi o‘zgarishlar onalik yoshida ham yaqqol sezilmoqda. 1960-yillarda ko‘pchilik ayollar 20 yosh atrofida farzand ko‘rgan bo‘lsa, bugungi kunda eng ko‘p tug‘ilish 30–34 yosh oralig‘ida ro‘y bermoqda.
O‘tgan yili tug‘ilishlarning 35 foizdan ortig‘i aynan shu yoshdagi ayollarga to‘g‘ri kelgan. Mutaxassislar ushbu jarayon global miqyosda ham kuzatilayotganini ta’kidlashmoqda.
BMT ma’lumotlariga ko‘ra, dunyoning ko‘plab mamlakatlarida tug‘ilish darajasi pasaymoqda. Buning asosiy sabablari sifatida turmush xarajatlarining oshishi va oilaviy hayotdagi qiyinchiliklar ko‘rsatilmoqda.
Shunday qilib, tug‘ilish ko‘rsatkichlari pasayishi ijtimoiy va iqtisodiy muammolarga sabab bo‘lishi mumkinligi haqida ogohlantirishlar mavjud.
