Qashqadaryo viloyatining Dehqonobod tumanida kam uchraydigan va muhofaza qilinadigan daraxtlarning noqonuniy kesilishi va shikastlanishi holati aniqlangan. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Hudud ekologiya boshqarmasining dastlabki baholariga ko‘ra, tabiatga yetkazilgan zarar 122 million so‘mdan oshadi. Ijtimoiy tarmoqlarda qimmatbaho daraxt turlarining kesilishi haqida xabarlar paydo bo‘lgach, ekologik nazorat inspektorlari voqea joyiga kelib, 17 ta daraxtning butunlay yo‘q qilinganini qayd etdi.
Yo‘q qilingan daraxtlar orasida “Zarafshon archa” va “Uchkat” kabi muhim turlar bor. Bundan tashqari, yana 14 ta “Zarafshon archa” daraxti jiddiy shikastlangan bo‘lib, ularning hayoti xavf ostida.
Qashqadaryo viloyat ekologiya boshqarmasi mazkur holat bo‘yicha barcha materiallarni Dehqonobod tuman prokuraturasiga topshirgan. Hozirda huquqni muhofaza qiluvchi organlar jinoyat ishtirokchilarini va voqea tafsilotlarini aniqlash maqsadida tergov harakatlarini olib bormoqda.
Tergov yakunida aybdorlarning harakatlariga nisbatan qonuniy chora ko‘riladi. Ushbu voqea mamlakatda 2021 yil oxiridan beri amal qilayotgan qimmatbaho daraxt va butalarning kesilishiga oid doimiy moratoriy mavjudligiga qaramay, ekologiya sohasidagi muammolar davom etayotganini eslatadi.
So‘nggi paytlarda tadbirkor Murad Nazarov moratoriyni bekor qilish va kompensatsiya mexanizmlarini joriy etish takliflari bilan chiqdi. Biroq Ekologiya vazirligi o‘z pozitsiyasini saqlab qolib, daraxtlarni kesishning to‘liq taqiqi mamlakat uchun muhimligini, ayniqsa global iqlim o‘zgarishining salbiy oqibatlariga duch kelayotgan O‘zbekiston uchun zarur ekanini ta’kidladi.
Shu bilan birga, bunday qonunbuzarliklar uchun ma’muriy javobgarlik kuchaytirilmoqda. 2025 yil 1 avgustdan boshlab noqonuniy daraxt kesish va boshqa ekologik qoidabuzarliklar uchun jarimalar oshirildi.
Bu esa hokimiyatlarning yashil hududlarni saqlashga bo‘lgan qat’iyatini ko‘rsatadi. Zarafshon archa (Juniperus seravschanica) – juda sekin o‘suvchi daraxt bo‘lib, qattiq tog‘ sharoitida 3000 metr balandlikgacha yashay oladi.
Ba’zi daraxtlar ming yildan ortiq umr ko‘rib, jonli tabiat yodgorliklari hisoblanadi.
