Afg‘onistonning sharqiy qismida yuz bergan kuchli zilzila katta insoniy yo‘qotishlar va keng ko‘lamli talafotlarga sabab bo‘ldi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Hukumat vakili Zabiulla Mujohidning so‘zlariga ko‘ra, halok bo‘lganlar soni 1411 kishiga yetdi, 3100 dan ortiq odam jarohat oldi. Oldinroq Afg‘oniston Qizil Yarim Oy jamiyati 1124 nafar halok bo‘lgan va 3251 nafar jarohatlanganini ma’lum qilgan edi.
Zilzila 2025 yilning 31 avgust kechasida, magnitudasi 6,0 bo‘lib, Nangarhor viloyatining ma’muriy markazi Jalolobod shahridan shimoli-sharqda, Pokiston bilan chegaraga yaqin 27 kilometr masofada yuz berdi. Zilzila o‘chog‘i taxminan 8 kilometr chuqurlikda joylashgan bo‘lib, bu uning yer yuzasida katta vayronagarchilikka olib keldi.
Asosiy zilziladan keyin kamida 13 ta kuchsizroq zarba qayd etildi, ularning ba’zilarining magnitudasi 5,2 gacha yetdi. Eng katta talafot Kunor viloyatida qayd etildi, bu yerda kamida uchta qishloq butunlay vayron bo‘ldi.
Shuningdek, Nangarhor, Lagmon, Nuriston va Pandjshir viloyatlarida ham jiddiy zarar yetdi. Dastlabki baholarga ko‘ra, 8000 dan ortiq uy vayron bo‘lib, minglab odamlar boshpana yo‘q qoldi.
UNICEF ma’lumotlariga ko‘ra, halok bo‘lganlar orasida ko‘plab bolalar bor. Qidiruv va qutqaruv ishlari jiddiy qiyinchiliklarga duch kelmoqda.
Tog‘li va uzoq hududlarda kuchli yomg‘irlar, yer silkinishi natijasida yuzaga kelgan ko‘chki va buzilgan yo‘llar ishlarni murakkablashtirmoqda. Qutqaruv guruhlari jarohatlanganlarni vayronalar ostidan chiqarish uchun vertolyotlardan foydalanmoqda.
Hokimiyat vakillari halok bo‘lganlar soni oshishi mumkinligidan xavotirda, chunki ko‘plab odamlar hali ham vayronalar ostida qolgan bo‘lishi mumkin. Nangarhor viloyatidagi tabiiy ofatlar oqibatlarini bartaraf etish boshqarmasi rahbari Ehsanulla Ehsan shunday dedi: “Hali qancha jasadlar vayronalar ostida qolganini aniq ayta olmaymiz.” Afg‘oniston hukumati xalqaro hamjamiyatga yordam so‘rab murojaat qildi.
Birlashgan Millatlar Tashkiloti favqulodda vaziyatlarga javob markazidan 5 million dollar ajratdi. Shuningdek, BMT zararlangan hududlarga vaziyatni baholash va yordam ko‘rsatish uchun kamida 25 ta maxsus guruh yubordi.
Biroq tashkilot qurilish materiallari va tibbiy vositalar zaxiralari kamayib borayotgani hamda hozirgi moliyalashtirish barcha ehtiyojlarni qondirish uchun yetarli emasligini bildiradi. Bir qator davlatlar gumanitar yordam ko‘rsatishga tayyorligini ma’lum qildi.
Buyuk Britaniya 1 million funt sterling ajratishini e’lon qildi. Xitoy, Hindiston va Shveytsariya ham yordam ko‘rsatishni va’da qildi.
Afg‘oniston Yevroosiyo va Hind tektonik plitalarining kesishgan hududida joylashgani sababli seysmik jihatdan faol zonada hisoblanadi. Bu esa mamlakatni tez-tez va ba’zan vayronkor zilzilalarga juda sezgir qiladi.
