O‘zbekistonda tamaki mahsulotlari kontrabandasiga qarshi kurash so‘nggi oylarda sezilarli darajada kuchaygan bo‘lsa-da, bozorlarda va ko‘chalarda noqonuniy sigaretalar erkin sotilmoqda. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Bu holat jamoatchilik orasida katta xavotir uyg‘otmoqda. Huquq-tartibot idoralari so‘nggi haftalarda bir necha yirik kontrabanda partiyalarini qo‘lga kiritganini ma’lum qilmoqda.
Misol uchun, Farg‘ona vodiysida noqonuniy mahsulotlarning ulushi 22 foizga yetib, davlat budjetiga katta zarar yetkazmoqda. O‘tgan yetti oyda bu zarar taxminan 286 milliard so‘mni tashkil qilgan bo‘lib, shundan 115 milliard so‘mdan ortig‘i aynan Farg‘ona vodiysiga to‘g‘ri keladi.
Mutasaddilar ta’kidlashicha, noqonuniy mahsulotlar orasida eng ko‘p tarqalayotgani Birlashgan Arab Amirliklarining Jebel-Ali zonasida ishlab chiqarilgan “Milano” brendi hisoblanadi. Bu sigaretalarda tibbiy ogohlantirishlar mavjud emasligi O‘zbekistonning texnik reglamentlari talablariga zid hisoblanadi.
Namangan viloyatida o‘tkazilgan reydda 11 mingdan ortiq quti, jumladan “Milano” va “Esse Change” brendidagi sigaretalar hamda yuzlab elektron tamaki vositalari musodara qilindi. Ularning umumiy qiymati 215 million so‘mdan oshadi.
Shuningdek, Samarqand va Toshkent viloyatlarida ham minglab qutilar qo‘lga olingan. Toshkent davlat iqtisodiyot universitetining hisobotlariga ko‘ra, poytaxtda noqonuniy tamaki mahsulotlari ulushi bir oyda 7 foizdan 11,8 foizga oshgan.
Eng xavflisi shundaki, kontrabanda sigaretalarida ko‘rsatilgan modda miqdori va asl tarkib o‘rtasida katta farq bor. Masalan, “Milano London” qutisida smola 1 milligramm va nikotin 0,1 milligramm deb ko‘rsatilgan bo‘lsa, laboratoriya tahlillari bu ko‘rsatkichlarni mos ravishda 3,1 milligramm va 0,2 milligramm ekanligini aniqlagan.
“Oris Fusion Mint” brendida esa bu ko‘rsatkichlar ikki barobarga farq qilgan. Mutaxassislarning fikricha, bunday holat nafaqat inson sog‘lig‘iga, balki butun iqtisodiyotga jiddiy zarar yetkazadi.
Shuning uchun faqat reydlar o‘tkazish va musodara qilish bilan cheklanmasdan, kontrabanda yo‘llarini to‘liq yopish, bozorlardan noqonuniy mahsulotlarni tozalash va barcha vakolatli idoralar o‘rtasida muvofiqlashtirilgan tizimli kurashni yo‘lga qo‘yish zarur. Ushbu ma’lumotlar Zamin.uz saytidan olindi.
