O‘zbekiston tibbiyot sohasida so‘nggi yillarda raqamli texnologiyalar jadal joriy qilinmoqda. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Xususan, shifokorlar bemorlarni tekshirish va davolash jarayonida sun’iy intellekt (AI) texnologiyalaridan faol foydalanmoqda. Sog‘liqni saqlash vazirligi bergan ma’lumotlarga ko‘ra, hozirda mamlakatda sun’iy intellekt yordamida amalga oshirilayotgan tibbiy tekshiruv va muolajalar soni 43 taga yetgan.
2023-yil davomida tibbiyot muassasalarida 179 ta yangi tashxislash usuli va 199 ta davolash texnologiyasi joriy etildi. Ular orasida jigar va buyrakni kam invaziv usulda transplantatsiya qilish, yurakka sun’iy chap qorincha o‘rnatish (LVAD), suyak ko‘migi transplantatsiyasi, epilepsiya kasalligini davolashda miya implantatsiyasi kabi murakkab operatsiyalar mavjud.
Bundan tashqari, umurtqa diski churrasini olib tashlash bo‘yicha zamonaviy amaliyotlar ham keng qo‘llanilmoqda. Bugungi kunda hududiy ixtisoslashgan tibbiyot markazlarida 379 turdagi yuqori texnologiyali operatsiyalar bajarilmoqda.
Bu esa bemorlarning Toshkentga borish ehtiyojini sezilarli darajada kamaytirdi. Ilgari bemorlarning 80 foizi poytaxtda davolanishga majbur bo‘lgan bo‘lsa, hozir bu ko‘rsatkich 15 foizgacha qisqardi.
Shuningdek, davlat tibbiyot muassasalarida robotlashtirilgan texnologiyalar ilk bor joriy etildi. Jumladan, Respublika ixtisoslashgan urologiya markazi va Milliy tibbiyot markazida bu texnologiyalar jarrohlik, diagnostika va davolash jarayonlarida muvaffaqiyatli qo‘llanilmoqda.
Kelgusida MRI, KT va rentgen tasvirlarini sun’iy intellekt orqali avtomatik tahlil qilish, shuningdek, jarrohlik operatsiyalarini virtual simulyatsiya orqali o‘tkazish rejalashtirilgan. Ilmiy tadqiqotlar yo‘nalishida ham muhim yutuqlarga erishilmoqda.
Masalan, Toshkent axborot texnologiyalari universiteti olimasi Dildora Muhammadiyeva rahbarligidagi jamoa ko‘krak bezi saratonini ilk bosqichlarda aniqlaydigan sun’iy intellekt dasturini ishlab chiqdi. Bu loyiha ayollar salomatligini himoya qilishda muhim qadam sifatida e’tirof etilmoqda.
Mutaxassislarning fikricha, sun’iy intellekt texnologiyalari tibbiy jarayonlarni yanada aniqroq va xavfsizroq qilish bilan birga, shifokorlar ishini yengillashtiradi va bemorlarning tiklanish jarayonini tezlashtiradi.
