Yunonistonning Lefkada orolida arxeologlar tomonidan uzoq vaqt davomida noma’lum bo‘lib kelgan qadimgi yunon amfiteatri qoldiqlari aniqlandi. Mamlakat Madaniyat vazirligining rasmiy xabariga ko‘ra, Qulmos tepaligida 2015 yilda boshlangan qazishmalar natijasida ushbu yodgorlikka oid ko‘plab jismonan saqlanib qolgan elementlar kashf etildi.
Ming yillik tarix quyida ochildi
Qazishmalar chog‘ida 21 qatordan iborat tomosha zali — kavaya topildi. Odatdagi an’anaga ko‘ra, u gorizontal yo‘lak — diazoma bilan ikkita qismga ajralgan bo‘lishi mumkin. Uning yuqori qismida yana uch qator o‘rindiq bo‘lgan.
Arxeologlar tomosha zali devorlari orasidagi masofa 20–28 metr bo‘lganini aniqlashdi. Garchi teatr qurilishi to‘liq yakunlanmagan bo‘lsa-da, u 3500 nafar tomoshabinni sig‘dira oladigan bo‘lgan. Qurilish to‘liq yakunlanganda, sig‘imi 10–11 ming kishigacha yetishi mumkin edi.
Orxestra va sahna elementlari ajablantiradi
Diametri 16,65 metr bo‘lgan, qoyaga o‘yilgan va tosh bilan o‘ralgan orxestra maydoni tadqiqotchilar e’tiborini tortdi. U xor va aktyorlar chiqishi uchun xizmat qilgan.
Shuningdek, sahna hududidan topilgan qumtosh ustunlar va ionik uslubdagi peshtoqka tegishli arxitektura elementlari — logia (tashqi galereya) bo‘laklari ham ajralib turadi.
Badiiy naqshlar — madaniyat darajasi belgisi
Teatrning alohida diqqatga sazovor qismlaridan biri — delfinlar, qushlar va sher panjalari tasvirlangan uchta tosh taxt bo‘ldi. Bunday o‘rindiqlar, ehtimol, ruhoniylar yoki mahalliy amaldorlar uchun ajratilgan.
Teatr nega tashlab ketilgan?
Tadqiqotchilar ta’kidlashicha, teatr miloddan avvalgi 31 yilda Rim imperatori Avgust tomonidan Lefkada aholisi Nikopolga ko‘chirilgandan so‘ng o‘z faoliyatini to‘xtatgan. Shundan keyin qadimgi polis tanazzulga yuz tutib, teatr binolari qisman buzilgan va qurilish materiallari sifatida ishlatilgan.
Qimmatli meros – tiklanish ostonasida
Qishloq xo‘jaligi va vaqt ta’siriga qaramasdan, teatrning pastki qismi yaxshi holda saqlangan. Hozirda yodgorlikni saqlash bo‘yicha ishlar yakuniga yetkazilgan, Gretsiyaning madaniy rivojlanish dasturi doirasida loyihani amalga oshirish uchun tasdiq kutilmoqda.
Qadimdan qolgan sahna yana jonlanadimi?
Lefkadada topilgan ushbu amfiteatr nafaqat arxeologiya dunyosi uchun, balki butun insoniyat sivilizatsiyasi tarixini o‘rganishda muhim manba hisoblanadi. Bu hududda ellinistik davrda madaniyat va san’at qanday avj olganini yana bir bor tasdiqlaydi.
