
Poytaxtdagi bir ovqatlanish muassasasida noyob marketing tashabbusi amalga oshirildi. Bu haqida Upl.uz xabar berdi.
Ovqatlanish zalida mehmonlarni kiyim kiygan va taglikda bo‘lgan tirik qo‘y kutib oladi, u stol orasida erkin harakatlanish imkoniga ega. Ushbu qadam restoran rahbariyati tomonidan ijtimoiy tarmoqlarda virusli kontent yaratish va yangi auditoriyani jalb qilish maqsadida puxta o‘ylangan tajriba sifatida ko‘rilmoqda.
O‘zbekiston segmentidagi internet muhokamalari ko‘rsatishicha, dastlabki e’tibor jalb qilish vazifasi bajarilgan. Biroq, bu holat jamiyatda turlicha fikrlarning yuzaga kelishiga sabab bo‘ldi.
Ba’zi odamlar buni oilaviy hordiq uchun qulay imkoniyat deb baholasa, ko‘pchilik esa bunday amaliyotning axloqiy va sanitariya-gigiyena jihatlariga oid jiddiy savollarni ko‘taradi. Shu tariqa, restoran mehmondo‘stlik sohasida ruxsat berilgan chegaralar haqida muhokamalar maydoniga aylandi.
Veterinariya va hayvon psixologiyasi mutaxassislari hayvonlarni odatdagidan farqli muhitda ko‘ngilochar element sifatida ishlatish yuqori darajada stress keltirib chiqarishini ta’kidlaydilar. Sun’iy yorug‘lik, baland musiqa, odamlar shovqini, turli ovqat hidlari va tez-tez fotokameralar yorug‘ligi hayvonning jismoniy va ruhiy holatiga salbiy ta’sir ko‘rsatishi mumkin.
Qo‘ylar tabiatan qo‘rqqon va guruh hayvonlari bo‘lib, bunday sharoit ularning doimiy xavotir manbai hisoblanadi. Shuningdek, yuridik va sanitariya nuqtai nazaridan ham muhim savollar mavjud.
O‘zbekistonda amalda bo‘lgan sanitariya qoidalari va normalari oshxona va ovqatlanish joylarida begona hayvonlarning bo‘lishiga ruxsat bermaydi. Restoran rahbariyati Sanitariya-epidemiologik osoyishtalik va jamoat salomatligi qo‘mitasi hamda Davlat veterinariya va chorvachilikni rivojlantirish qo‘mitasidan tegishli ruxsatnomalar olganmi, bu savol ochiq qolmoqda.
Hayvonning sog‘lig‘i holatini kim nazorat qiladi va unga ta’sir qiluvchi xavflardan mijozlar, jumladan bolalar himoyalanganligi qanday kafolatlanadi? Jahon amaliyoti shuni ko‘rsatadiki, shunday holatlar ko‘pincha jamoatchilik va nazorat organlarining salbiy reaksiyasiga sabab bo‘ladi.
Tailandda yirtqich hayvonlar va boshqa ekzotik jonivorlarni kafelarda ishlatish tashabbuslari veterinariya xizmatlari aralashuvidan so‘ng to‘xtatilgan. Buyuk Britaniyada 2019 yilda mijozlarni jalb qilish uchun mini cho‘chqa ishlatgan pub hayvonlarni himoya qiluvchi tashkilotlar shikoyatlari va sanitariya tekshiruvlari sabab loyihani yakunlashga majbur bo‘lgan.
AQShda esa oziq-ovqat xavfsizligini nazorat qiluvchi federal qonunlar hayvonlarning umumiy ovqatlanish joylarida bo‘lishini qat’iyan taqiqlaydi, faqat maxsus sertifikatlangan xizmat itlariga ruxsat beriladi. Shunday qilib, Toshkent restoranining marketing maqsadida amalga oshirgan tashabbusi yanada chuqur muammoni yuzaga chiqardi – bunday vaziyatlar uchun aniq qoidalarning yo‘qligi va hayvonlarni tijorat maqsadlarida axloqiy foydalanish haqida jamoatchilik munozarasining zarurligi.
Mehmondo‘stlik sohasida mijozlarni jalb qilish uchun ko‘plab ijodiy va xavfsiz usullar mavjud – masalan, oshpazlik bo‘yicha master-klasslar o‘tkazish yoki teatr ko‘rinishlarini tashkil etish, bu esa tirik mavjudotlarning farovonligiga zarar yetkazmaydi va iste’molchilar sog‘lig‘i uchun xavf tug‘dirmaydi. Taglik kiygan qo‘y bilan bog‘liq holat biznesdagi kreativlik va mas’uliyat o‘rtasidagi muvozanatni qayta ko‘rib chiqishga undaydi.
Bu yerda marketing usuli qayerda hayvonlarni suiiste’mol qilishga aylanib ketishi aniq belgilanishi lozim. Birinchi dunyo kotokafe, «Cat Flower Garden», 1998 yilda Taypeyda ochilgan va uning muvaffaqiyati global trendni boshlab berdi.
Bunday muassasalar qat’iy nazorat ostida ishlaydi: hayvonlar muntazam veterinar ko‘rikdan o‘tishi, emlangan bo‘lishi va oziq-ovqat iste’mol qilish joylari bilan hayvonlar uchun mo‘ljallangan hududlar aniq ajratilgan bo‘lishi shart.