Texnologiya yangiliklari

Sun’iy intellekt sohasida raqobat tobora kuchayib borar ekan, yosh mutaxassislar texnologiya kompaniyalari uchun katta ahamiyat kasb etmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Yaqinda The New York Times nashrida e’lon qilingan ma’lumotga ko‘ra, Meta kompaniyasi 24 yoshli sun’iy intellekt mutaxassisi Mett Deytkega to‘rt yillik ish uchun 250 million dollar miqdorida shartnoma taklif qilgan. Meta asoschisi Mark Sukerberg shaxsan Deytkega murojaat qilib, uni kompaniyaning “superintellekt” nomli yangi tadqiqot loyihasiga taklif qilgan. Bu loyiha inson aqlidan yuqori imkoniyatlarga ega sun’iy intellekt yaratishga qaratilgan. Mett Deytke esa hozirda o‘zining startapini boshqarayotgani sababli taklifni jiddiy ko‘rib chiqmoqda. Dastlab Meta taklifi 125 million dollar bo‘lgan, ammo yosh mutaxassis bu summani kam deb hisoblab, rad javobini bergan. Keyinchalik taklif ikki barobarga oshirilib, 250 million dollarga yetkazilgan. Yangi shartlarda Deytke birinchi yilda 100 million dollar olishi mumkinligi aytilmoqda. Manbalarga ko‘ra, Deytke bu katta mablag‘ni ko‘rmaganligi uchun qaror qabul qilishda qiynalgan va yaqinlari hamda maslahatchilaridan yordam olgan. Bir necha kunlik muhokamalardan so‘ng, u shartnomani qabul qilishga qaror qilgan. 2025 yilda sun’iy intellekt mutaxassislarini jalb qilish jarayoni sportdagi transferlarga o‘xshab ketmoqda. Meta, Microsoft, Google va OpenAI kabi yirik kompaniyalar bir-birining mutaxassislarini faol ravishda o‘z safiga qo‘shmoqda. Internetda esa ish takliflari sport shartnomalari kabi e’lon qilinmoqda. Bu holat sohadagi raqobat va mutaxassislar qadri oshayotganidan dalolat beradi.

O‘zbekiston Prezidenti “Mehnat munosabatlari va kasbga tayyorlash tizimini takomillashtirish hamda ish beruvchilarni rag‘batlantirishga oid qo‘shimcha chora-tadbirlar to‘g‘risida”gi farmonni imzoladi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu farmonga muvofiq, 2025 yil 1 sentyabrdan boshlab xizmat ko‘rsatish, qishloq xo‘jaligi va qurilish sohalarida faoliyat yurituvchi, xodimlar soni 50 nafargacha bo‘lgan xo‘jalik yurituvchi subyektlar Yagona milliy mehnat tizimida Face ID orqali elektron mehnat shartnomalarini tuzish va bekor qilish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Bundan tashqari, davlat mehnat inspektorlari tomonidan o‘tkaziladigan tekshiruvlar haqida vakolatli organni oldindan xabardor qilish tartibi bekor qilindi. “Xavfni tahlil qilish” tizimi orqali aniqlangan holatlar bo‘yicha tekshiruv boshlanishidan oldin tadbirkorni 10 ish kuni davomida ogohlantirish talabi endilikda mehnat inspeksiyasi tekshiruvlariga taalluqli emas. Ushbu o‘zgarishlar mehnat munosabatlarini yanada soddalashtirish va ish beruvchilar faoliyatini rag‘batlantirishga qaratilgan. Shu bilan birga, elektron shartnoma tizimining joriy etilishi mehnat shartnomalarini rasmiylashtirish jarayonini tezlashtiradi hamda raqamli texnologiyalarni keng joriy etish yo‘lida muhim qadam bo‘ladi. Yangi tartiblar ish beruvchilar va xodimlar o‘rtasidagi munosabatlarni yanada ochiq va shaffof qilishga xizmat qiladi.

Google kompaniyasi moliyaviy axborot platformasi Google Finance’ni yangilash ustida ish olib bormoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Yangi versiyada sun’iy intellekt texnologiyalari va real vaqt yangiliklar lentasi mavjud bo‘ladi. Bu imkoniyatlar foydalanuvchilarga aksiyalar, bozor tendensiyalari hamda iqtisodiy ko‘rsatkichlar bo‘yicha shaxsiy tahlillarni taqdim etadi. Shuningdek, sun’iy intellekt joriy voqealarning bozor holatiga ta’sirini baholash imkonini beradi. Yangilangan platformada jonli yangiliklar lentasi orqali moliyaviy ma’lumotlar va tahlillar bir vaqtning o‘zida ko‘rsatiladi. Kompaniya maqsadi — foydalanuvchilarga tezkor va aniq moliyaviy axborot berish hamda investitsiya qarorlarini qabul qilishda yordam ko‘rsatishdir. Hozirda Google Finance’ning sinov versiyasi cheklangan auditoriya uchun ishga tushirilgan bo‘lib, yaqin oylar ichida kengroq doiraga taqdim etilishi rejalashtirilgan. Ushbu yangilanish moliya sohasida axborot olish jarayonini yanada qulay va samarali qiladi.

Meta kompaniyasi sun’iy intellekt asosida audio texnologiyalar ishlab chiquvchi Waveforms startapini sotib olganini ma’lum qildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda TechCrunch sayti xabar berdi. Meta ushbu xarid orqali ovoz va nutqni qayta ishlash sohasidagi imkoniyatlarini kengaytirishni maqsad qilgan. Kelajakda kompaniya o‘z mahsulotlarida ilg‘or sun’iy intellektga asoslangan audio funksiyalarini joriy etishni rejalashtirmoqda. Waveforms startapi ovoz sintezi, fon shovqinlarini kamaytirish hamda real vaqt rejimida audio tahlil qilish texnologiyalari bilan mashhurdir. Meta vakillari ta’kidlashicha, bu texnologiyalar metavers, ijtimoiy tarmoqlar va messenjerlarda audio tajribani yangi darajaga ko‘tarishga yordam beradi. Sotib olish shartlari va moliyaviy tafsilotlar hozircha oshkor etilmadi. Kompaniya yaqin kelajakda Waveforms jamoasini o‘zining sun’iy intellekt tadqiqotlari va ishlanmalar bo‘limiga qo‘shishni rejalashtirmoqda. Bu esa Meta uchun audio texnologiyalar sohasida yangi imkoniyatlar eshigini ochadi.

Italiyaning shimolidagi Piyedmont hududida bir yil davomida izsiz yo‘qolgan shifokor Nikola Ivaldoning jasadi sun’iy intellekt va dron texnologiyalari yordamida topildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Italiyaning Milliy Alp va g‘or qutqaruv xizmati 64 yoshli shifokorni qidirish uchun uzoq vaqt harakat qilgan, ammo odatiy usullar samara bermagan. So‘ngra qidiruv ishlariga yangi avlod dronlari jalb etildi. 29 iyul kuni ikki dron besh soat davomida tog‘li hududdagi o‘rmonlarni kuzatib, tasvirlarni sun’iy intellekt tizimiga yubordi. Sun’iy intellekt inson ko‘ziga ko‘rinmaydigan mayda piksellar orqali shifokorning dubulg‘asini aniqladi. Bu ma’lumot asosida qidiruv ishlari tezlashdi va 31 iyulda jasad maxsus mutaxassislar va dronlar yordamida topildi. Qutqaruvchilar sun’iy intellekt va zamonaviy texnologiyalarning bu ishda katta ahamiyatga ega ekanligini ta’kidlamoqda. Bu voqea sun’iy intellekt va dron texnologiyasining inson hayotini saqlashda muhim rol o‘ynashini yana bir bor isbotladi. Saverio Isola bu yutuqni jamoaviy mehnat va texnologiyalarning samarali hamkorligi deb baholadi. Natijada, ilg‘or texnologiyalar yordamida murakkab vaziyatlarda tez va aniq yechim topish imkoniyati oshdi.

AQSHning AP News agentligi xabariga ko‘ra, mashhur Xabbl kosmik teleskopi ilk bor boshqa yulduz tizimidan kelgan yuqori tezlikdagi kometaning eng aniq suratlarini oldi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu obyekt 3I-Atlas deb nomlangan kometa bo‘lib, insoniyat tomonidan qayd etilgan uchinchi ma’lum yulduzlararo jism hisoblanadi. Astronomlar bu kometani faqat o‘tgan oyda aniqlashgan va uning Yerga xavf solmasligi ma’lum qilingan. Ilk taxminlarga ko‘ra, kometaning muzli yadrosi bir necha o‘n kilometrga teng deb hisoblangan edi. Biroq Xabbl teleskopi olib borgan kuzatuvlar natijasida uning yadrosi diametri taxminan 5,6 kilometr ekanligi aniqlandi. Bu yulduzlararo kometa soatiga 209 ming kilometr tezlikda harakat qilmoqda. U Yerga emas, balki Marsga yaqinroq masofadan o‘tadi va har ikkala sayyora uchun xavf tug‘dirmaydi. Hozirgi ma’lumotlarga ko‘ra, kometa bizdan taxminan 446 million kilometr uzoqlikda joylashgan. Xabbl tomonidan olingan suratlarda kometaning atrofini qoplagan tomchisimon chang qatlami va undan uzun changli dum paydo bo‘layotgani ko‘rsatildi. Bu holat uning yuqori tezlikda harakat qilayotganini hamda yorug‘lik va issiqlik ta’sirida o‘zgarib borayotganini bildiradi. Shu tariqa, 3I-Atlas kometasi kosmik olimlar uchun yangi ma’lumotlar va kashfiyotlar manbai bo‘lib xizmat qilmoqda.

Xitoy poytaxti Pekinda yangi “Robot Mall” do‘koni ishga tushdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu do‘konda Albert Eynshteyn qiyofasidagi hayotiy o‘lchamdagi gumanoyid robotlardan tortib, mexanik ofitsiantlargacha bo‘lgan 100 dan ortiq turdagi mahsulot sotuvga qo‘yilgan. “Robot Mall” mamlakatda inson qiyofasidagi va maishiy robotlarni sotishga ixtisoslashgan ilk savdo markazlaridan biri hisoblanadi. Do‘kon avtomobil dilerlik markaziga o‘xshash tizimda faoliyat yuritadi. Xarid qilish, ehtiyot qismlar ta’minoti va texnik xizmat ko‘rsatish bir joyda amalga oshiriladi. Robotlarning narxi 2 ming yuandan (taxminan 278 dollar) bir necha million yuangacha boradi. Xaridorlar it ko‘rinishidagi modellar, shaxmat o‘ynaydigan robotlar va boshqa interaktiv qurilmalarni sinab ko‘rish imkoniga ega. Do‘kon yonida mavzuli restoran joylashgan bo‘lib, u yerda mijozlarga xizmat ko‘rsatish va taom tayyorlash jarayonini robotlar bajaradi. Savdo markazida 200 dan ortiq mahalliy va xorijiy brendlarning robotlari namoyish etilmoqda. “Robot Mall”ning ochilishi Pekinda o‘tkazilgan Besh kunlik Jahon Robot Konferensiyasi bilan bir vaqtda yuz berdi. Ushbu tadbirda 200 dan ortiq mahalliy va xorijiy kompaniyalar 1500 dan ziyod yangi ishlanmalarni taqdim etdi. Shuningdek, 14 dan 17 avgustgacha Jahon Gumanoyid Robotlar O‘yinlari ilk bor o‘tkaziladi. Unda 20 dan ortiq davlat jamoalari yengil atletika, raqs va futbol bo‘yicha bellashadi.

OpenAI kompaniyasi sun’iy intellekt sohasida yangi avlod modeli GPT-5’ni rasman taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda TechCrunch.com sayti xabar berdi. Yangi model avvalgi versiyalarga nisbatan tezroq, aniqroq va ko‘p qirrali vazifalarni bajarish imkoniyatiga ega bo‘ldi. GPT-5 kengaytirilgan mantiqiy fikrlash qobiliyatiga ega bo‘lib, uzoq muddatli kontekstni eslab qolish va murakkab topshiriqlarni aniq bajarish imkonini beradi. Shuningdek, ushbu model ko‘p bosqichli hisob-kitoblar, ilmiy tahlillar va katta hajmdagi ma’lumotlar bilan ishlashda samaradorlikni oshirdi. OpenAI vakillari ta’kidlaganidek, GPT-5 xavfsizlik filtrlari va ma’lumot ishonchliligini tekshirish mexanizmlari bilan jihozlangan. Dastlab ChatGPT va API orqali ishga tushirilgan model yaqin oylar ichida keng ko‘lamda integratsiya qilinishi rejalashtirilmoqda. Kompaniya ushbu modelni sun’iy intellekt sohasidagi muhim yutuqlardan biri sifatida baholamoqda. GPT-5 sun’iy intellekt texnologiyalarini yanada rivojlantirish va turli sohalarda qo‘llash imkoniyatlarini kengaytirishga xizmat qiladi. Bu esa foydalanuvchilarga yanada sifatli va samarali xizmatlar taqdim etishga yordam beradi. Shu bilan birga, yangi model xavfsizlik va ma’lumotlar ishonchliligi sohasida yuqori talablarni inobatga olgan holda ishlab chiqilgan. OpenAI’ning bu yangiliklari sun’iy intellekt texnologiyalarining kelajagi uchun katta ahamiyatga ega bo‘ladi.

Sun’iy intellekt asosida dastur yozuvchi startaplar hozirgi kunda katta moliyaviy qiyinchiliklarga duch kelmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqida TechCrunch sayti xabar berdi. Ularning asosiy muammosi yuqori ishlash xarajatlari va past foyda marjalaridir. Ko‘plab kompaniyalar modellarni o‘qitish, server infratuzilmasini ta’minlash hamda litsenziya xarajatlari sababli tezda mablag‘larini sarflamoqda. Mutaxassislar ta’kidlaganidek, bunday startaplar yirik texnologiya kompaniyalari bilan raqobatda qiyinchiliklarga duch keladi, chunki yirik kompaniyalar arzon va keng ko‘lamli sun’iy intellekt xizmatlarini taklif eta oladi. Shuningdek, mijozlarni jalb qilish uchun sarflangan xarajatlar ko‘pincha olinadigan daromaddan yuqori bo‘lib, bu startaplarning uzoq muddatli barqarorligini ta’minlashni qiyinlashtiradi. Investorlar ham yuqori xarajatlar va past rentabellik sababli ehtiyotkorlik bilan sarmoya kiritmoqda. Maqolada qayd etilishicha, faqat innovatsion mahsulotlar yaratib, iqtisodiy samaradorlikni ta’minlay olgan startaplar bozorni egallay oladi. Shunday ekan, startaplar o‘z faoliyatlarini yanada samarali boshqarish va xarajatlarni kamaytirish ustida ishlashi lozim.

NASA astronavti Butch Uilmor 25 yillik faoliyatini yakunlab, nafaqaga chiqdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. U koinotda jami 464 kun vaqtni o'tkazgan va to‘rt xil kosmik kemada parvoz qilgan tajribali mutaxassis hisoblanadi. So‘nggi missiyasi 2024-yil iyun oyida boshlangan bo‘lib, u hamkasbi Suni Uilyams bilan birgalikda Starliner kapsulasida xalqaro kosmik stansiyaga jo‘nab ketgan edi. Dastlab bu missiya sakkiz kun davom etishi rejalashtirilgan bo‘lsa-da, texnik muammolar sababli ular stansiyada to‘qqiz oy qolishga majbur bo‘ldi. Missiya oxirida ular SpaceX kemasi orqali Yerga qaytarildi. NASA rahbariyati Uilmorning fidoyiligi va professional ish faoliyatini yuqori baholadi. Uning matonati va kasbiy mahorati kelajak astronavtlar uchun katta ilhom manbai bo‘lib xizmat qilishi ta’kidlandi. Butch Uilmor 62 yoshida nafaqaga chiqdi, bu esa astronavtlar uchun odatiy tanlov yoshidan taxminan yigirma yil katta hisoblanadi. U NASAga 2000-yilda qo‘shilgan edi. Uilmor so‘nggi bayonotida koinotga bo‘lgan qiziqishi uni har doim oldinga siljitib kelganini, ammo Yerning go‘zalligi va ahamiyatini hech qachon unutmadi, deb ta’kidladi. Nafaqaga chiqgach ham u fazo parvozlarining inson salomatligiga ta’sirini o‘rganish bo‘yicha tadqiqotlarda faol ishtirok etishda davom etadi.

Instagram o‘z platformasida yangi “Instagram Map” funksiyasini joriy etdi va shu bilan Snapchat xizmatiga raqobat yaratmoqda, deb TechCrunch xabar berdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu yangi funksiya yordamida foydalanuvchilar geolokatsiya asosida yaqin atrofdagi odamlar, voqealar hamda kontentlarni jonli xarita orqali ko‘rish imkoniga ega bo‘ladi. Instagram Map real vaqt rejimida postlar, hikoyalar va Reels videolarini joylashuvga qarab aks ettiradi, bu esa foydalanuvchilarga atrofdagi voqealar haqida tezkor ma’lumot olish imkonini beradi. Instagram vakillari ta’kidlashicha, mazkur xizmat ijtimoiy aloqalarni mustahkamlash va mahalliy kontentni rivojlantirishga qaratilgan. Snapchat esa uzoq vaqtdan beri “Snap Map” nomli shunga o‘xshash funksiyani taqdim qilib kelmoqda. Yangi “Instagram Map” dastlab Amerika Qo‘shma Shtatlarida sinov tariqasida ishga tushiriladi, keyinchalik esa butun dunyo bo‘ylab kengaytiriladi. Bu yangilik Instagram foydalanuvchilari uchun yangi imkoniyatlar yaratadi va platformaning interaktivligini oshiradi.

Google kompaniyasi sun’iy intellekt asosidagi yangi kod yozuvchi yordamchisi Jules’ni rasman ishga tushirdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqda TechCrunch sayti xabar berdi. Endilikda Jules beta test bosqichidan chiqib, barcha foydalanuvchilar uchun ochiq bo‘ldi. Jules dasturchilarga kod yozishda, xatolarni aniqlashda va funksiyalarni optimallashtirishda yordam beradi. U Google’ning Gemini modellariga asoslangan bo‘lib, Google Cloud Developer Tools bilan to‘liq integratsiya qilingan. Shu bois, dasturchilar real vaqt rejimida samarali ishlash imkoniga ega bo‘ladi. Kompaniya vakillarining ta’kidlashicha, Jules turli dasturlash tillarini qo‘llab-quvvatlaydi hamda kontekstni yaxshi tushunib, foydali tavsiyalar beradi. Bu yordamchi dastur ish jarayonini sezilarli darajada tezlashtirishga xizmat qiladi. Google Jules’ni asosan professional dasturchilar uchun yaratgan, ammo uning interfeysi yangi boshlovchilar uchun ham qulay va tushunarli tarzda ishlab chiqilgan. Shu bilan birga, kompaniya ushbu mahsulotni GitHub Copilot va Amazon CodeWhisperer kabi raqobatchilarga javoban taqdim etganini ma’lum qildi. Yangi sun’iy intellekt yordamchisi dasturchilarning samaradorligini oshirish hamda kod sifatini yaxshilashga qaratilgan bo‘lib, kelajakda dasturiy ta’minot yaratishda muhim vosita sifatida xizmat qilishi kutilmoqda.

Google kompaniyasi o‘zining sun’iy intellekt asosidagi qidiruv funksiyasi veb-saytlar trafikini kamaytirmoqda degan iddaolarni rad etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. TechCrunch sayti bergan ma’lumotga ko‘ra, AI qidiruv natijalari foydalanuvchilarga ma’lumotni tez va aniq taqdim etsa-da, bu holat saytga kirishlar sonining sezilarli darajada pasayishiga olib kelmayapti. Google vakillari ta’kidlaganidek, AI funksiyasi savollarga to‘g‘ridan-to‘g‘ri javob berishga mo‘ljallangan bo‘lsa-da, kompaniya foydalanuvchilarni foydali va ishonchli manbalarga yo‘naltirishni davom ettirmoqda. Hozirda ushbu funksiya sinov bosqichida bo‘lib, uning ta’siri muntazam ravishda tahlil qilinmoqda. Ba’zi nashrlar va kontent yaratuvchilari AI javoblari tufayli saytlariga trafik kamayganini bildirayotgan bo‘lsa-da, Google buning statistik jihatdan ahamiyatli emasligini qayd etmoqda. Kompaniya foydalanuvchilar va sayt egalari manfaatlarini hisobga olgan holda, AI qidiruv tizimini yanada takomillashtirish ustida faol ish olib bormoqda.

OpenAI kompaniyasi hukumat muassasalari uchun ChatGPT xizmatini deyarli bepul taqdim etmoqda. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Bu haqida TechCrunch sayti xabar berdi. Kompaniya ma’lumotiga ko‘ra, ushbu tashabbus davlat organlariga sun’iy intellekt texnologiyalarini arzon va keng ko‘lamda joriy etishni maqsad qilgan. Hozirda OpenAI AQSh hukumati bilan yaqindan hamkorlik qilib, maxsus moslashtirilgan GPT-4 Turbo versiyasini davlat tizimlari uchun taklif etmoqda. Ushbu versiya xavfsizlik, maxfiylik va samarali resurslardan foydalanish tamoyillariga muvofiq ishlab chiqilgan. Kompaniya vakillari xizmat narxi ramziy yoki butunlay bepul bo‘lishini ta’kidlashmoqda. Shu orqali OpenAI o‘zining sun’iy intellekt modellaridan foydalangan holda davlat xizmatlarini raqamlashtirish va isloh qilish jarayonlarini tezlashtirishni ko‘zlamoqda. Bu tashabbus davlat muassasalarida innovatsion texnologiyalarni keng joriy etish va xizmat sifatini yaxshilashga xizmat qiladi. Davlat organlari uchun taqdim etilayotgan bu imkoniyat mamlakatdagi raqamli infratuzilmani rivojlantirishda muhim ahamiyatga ega bo‘lishi kutilmoqda. OpenAI ning bu yondashuvi sun’iy intellekt sohasidagi hamkorlikni kuchaytiradi va davlat xizmatlarining samaradorligini oshirishga yordam beradi. Shu bilan birga, xizmatdan foydalanish xavfsizligi va ma’lumotlarni himoya qilishga alohida e’tibor qaratilmoqda. Davlat organlari uchun taqdim etilayotgan ChatGPT xizmatining keng joriy etilishi davlat boshqaruvida zamonaviy texnologiyalarni qo‘llashni yanada rivojlantiradi.

Pavel Durov Telegram messenjeri asoschisi sifatida texnologiya sohasida va ommaviy axborot vositalarida doimiy e’tibor markazida bo‘ladi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. So‘nggi haftada uning shaxsiy Telegram akkaunti kutilmaganda yo‘qolib ketishi foydalanuvchilar orasida katta muhokamalarga sabab bo‘ldi. Durovga tegishli bo‘lgan @monk va @crow manzillari orqali akkauntga kirishga qilingan har qanday urinishlar muvaffaqiyatsiz yakunlandi. Bu holat oddiy texnik nosozlikdan ko‘ra jiddiy xavfsizlik muammosiga o‘xshashi mumkinligi haqida savollar paydo bo‘ldi. Rasmiy ma’lumotlarning yo‘qligi esa voqea haqida qiziqishni yanada oshirdi. Ba’zi taxminlarga ko‘ra, akkaunt buzib kirilgan bo‘lishi mumkin. Hujumchi shaxsiy kodni topib, akkauntni o‘chirish uchun so‘rov yuborgan deb hisoblanmoqda. Shuningdek, Durov akkauntiga kelayotgan ko‘plab spam-xabarlar ortida fishing urinishlari yashirinishi ehtimoli ham mavjud. Biroq boshqalar fikricha, bu voqea oddiy texnik xatolik bo‘lishi mumkin, chunki Telegram platformasi yuqori darajada himoyalangan va bunday hodisalar kamdan-kam uchraydi. Bir necha soatdan so‘ng Durov akkaunti yana faol holatga qaytdi. Ammo bu jarayon qanday amalga oshgani, kim tomonidan tiklangani yoki haqiqatan ham xakerlik hujumi bo‘lganligi haqida hech qanday rasmiy bayonot berilmadi. Pavel Durov ham ushbu hodisaga munosabat bildirmadi. Bu esa foydalanuvchilar orasida turli taxmin va gumonlarning kuchayishiga sabab bo‘ldi. Voqea hozircha sirli qolmoqda va rasmiy ma’lumotlar e’lon qilinmagan.

O‘zbekiston Raqobatni muhofaza qilish qo‘mitasi “Uzum Market” MChJ XKning murojaati asosida “YandexGo UB” MChJga nisbatan raqobat qonunchiligi buzilishi alomatlari bo‘yicha ish qo‘zg‘atdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Tekshiruv jarayonida “Yandex Market” reklamasida “Uzum Market” brendi bilan chalg‘ituvchi belgilar mavjudligi aniqlangan. Xususan, reklamada aktrisaning binafsha rangli libosi, ilk kadrlar va uzum belgisi “Uzum Market” oldingi videolariga o‘xshashligi qayd etildi. Bundan tashqari, bosh qahramonning “A, bu marketmi?!” degan savoli tomoshabinlarda “Uzum Market” haqidagi taassurotni kuchaytirgan, aktrisaning “yo‘q, bu boshqa market” degan javobi esa “Yandex Market” ustunligiga ishora qilgan. Qo‘mita ushbu holatni “Raqobat to‘g‘risida”gi qonunning 21-moddasi doirasida noto‘g‘ri taqqoslash deb baholadi. Biroq “Uzum Market” tomonidan moddiy zarar yetkazilgani haqida aniq iqtisodiy dalillar taqdim etilmagani sababli, holat past iqtisodiy ta’sirga ega deb topildi va jarima qo‘yilmadi. Shunga qaramay, “YandexGo UB” kompaniyasiga reklama roligini ommaviy axborot vositalaridan bir oy ichida olib tashlash, shuningdek, 14-avgustga qadar Qo‘mitaga tegishli hujjatlarni taqdim etish majburiyati yuklandi. Qarordan norozi tomon Apellyatsiya kengashi yoki sudga murojaat qilish huquqiga ega.

WhatsApp 2025 yilning birinchi yarmida firibgarlik bilan bog‘liq 6,8 milliondan ortiq akkauntni bloklaganini ma’lum qildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu akkauntlarning ko‘pchiligi Janubi-Sharqiy Osiyodagi jinoiy guruhlar tomonidan boshqarilgan bo‘lib, ular odamlarni majburiy mehnatga jalb qilib, soxta investitsiya sxemalariga qo‘shgan. Firibgarlar foydalanuvchilarga SMS orqali aldanib qolishi uchun xabarlar yuborib, ularni turli ilovalar yordamida aldashgan va to‘lov tizimlari orqali pul undirishgan. WhatsApp platformasi yangi xavfsizlik choralarini joriy qildi. Masalan, agar foydalanuvchi kontaktlar ro‘yxatida mavjud bo‘lmagan shaxs tomonidan guruhga qo‘shilsa, maxsus ogohlantirish xabari paydo bo‘ladi. Bu chora firibgarlik holatlarini kamaytirishga qaratilgan. WhatsApp egasi Meta kompaniyasi firibgarlikka qarshi kurashda faol hamkorlik qilmoqda. Shuningdek, ular ChatGPT ishlab chiquvchisi bilan ham hamkorlik qilib, akkauntlar faoliyat boshlashidan oldin aniqlanib, o‘chirib tashlanishini ta’minlamoqda. Firibgarlik markazlari odatda Myanmar, Kambodja va Tailand kabi mamlakatlarda joylashgan. Bu hududlarda odamlar aldovlar orqali ishga jalb etilib, keyinchalik majburan firibgarlik faoliyatiga qo‘shiladi. Mahalliy rasmiylar aholini hushyor bo‘lishga chaqirmoqda. Mutasaddilar foydalanuvchilarga noma’lum manbalardan kelgan guruh takliflarini ehtiyotkorlik bilan qabul qilishni va oldindan to‘lov talab qiluvchi takliflarga ishonmaslikni tavsiya qilmoqda. Shunday choralar orqali firibgarlikning oldini olish va foydalanuvchilarni himoya qilish maqsad qilingan.

OpenAI ikki yangi ochiq manbali sun’iy intellekt modelini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu modellar aqliy fikrlash, mantiqiy tahlil va muammolarni hal etish qobiliyatlarini sinab ko‘rish va rivojlantirish maqsadida ishlab chiqilgan. Modellar Reasoners-1 va Reasoners-2 deb nomlanadi. Ularning asosiy vazifasi murakkab savollarga izchil, mantiqiy va asosli javoblar berish, dalillarni bog‘lash hamda oqilona xulosalar chiqarishdir. OpenAI ushbu modellarni tadqiqotchilar, dasturchilar va ta’lim sohasi vakillari uchun mo‘ljallagan. Modellar Python dasturlash tili, matematika, mantiq va uslubiy fikrlashga oid turli topshiriqlarni bajarishga moslashtirilgan. OpenAI ta’kidlaganidek, bu yangilik aqliy imkoniyatlarni baholash doirasini kengaytirishga xizmat qiladi. Modellar GitHub platformasi orqali ommaga taqdim etilgan. Tashkilot ushbu tashabbusni ochiq va shaffof sun’iy intellekt muhitini rivojlantirish yo‘lida muhim qadam deb hisoblaydi. Bu loyihalar sun’iy intellekt sohasida innovatsiyalarni yanada kuchaytirishga yordam beradi va foydalanuvchilarga yangi imkoniyatlar yaratadi.

Spotify kompaniyasi AQShda oilaviy obunachilar uchun audiokitoblarga kirish imkoniyatini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Endilikda Spotify Family rejasi a’zolari har oy 15 soat audiokitob tinglash huquqiga ega bo‘ladi. Ilgari bu xizmat faqat individual va duo rejalar uchun mavjud edi. Ushbu yangilik Spotify’ning AQSh bozoridagi raqobatbardoshligini oshirishga qaratilgan. Kompaniya Kindle va Audible kabi platformalarga raqobat yaratishni maqsad qilgan. Spotify servisida minglab audiokitoblar mavjud bo‘lib, foydalanuvchilar ularni mustaqil ravishda tanlab tinglashlari mumkin. Oilaviy rejaga a’zo bo‘lganlar alohida akkaunt orqali o‘z tinglash soatlarini nazorat qilish va boshqarish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Kompaniya bu funksiyani yaqin kelajakda boshqa mamlakatlarda ham joriy etishni rejalashtirmoqda. Shu tarzda Spotify foydalanuvchilarga qulay va keng qamrovli audiokitob xizmatini taqdim etishni davom ettirmoqda.

Roku kompaniyasi “Howdy” nomli yangi striming xizmatini ishga tushirdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu platforma oyiga atigi 2,99 dollar (taxminan 38 000 so‘m) to‘lov evaziga reklamasiz kontent taqdim etadi. Bu haqda TechCrunch sayti ma’lumot berdi. Howdy xizmati arzon narxda keng turdagi film va teleseriallarni tomosha qilish imkonini beradi. Shunday qilib, u Netflix va Hulu kabi yirik striming platformalariga raqobatchi sifatida ko‘rilmoqda. Roku vakillarining so‘zlariga ko‘ra, Howdy’da yuzlab serial va filmlar mavjud bo‘lib, foydalanuvchilar ularni hech qanday reklamasiz ko‘rishlari mumkin. Hozirda platforma faqat Qo‘shma Shtatlarda faoliyat yuritmoqda va faqat Roku qurilmalari hamda mobil ilovalar orqali foydalanish mumkin. Kompaniya xizmatni arzon narx, qulay interfeys va uzluksiz kontent asosida yaratganini ta’kidladi. Howdy’ning kontenti asosan komediya, drama va ijtimoiy mavzularni o‘z ichiga oladi. Kelajakda platformani kengaytirish rejalashtirilmoqda.

Apple kompaniyasi yaqinda yangi iPhone 17 smartfonini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Toshkentdagi "Malika" bozorida sotuvchilar bilan suhbat natijasida ushbu yangi modellar uchun taxminiy narxlar aniqlangan. Ma’lum bo‘lishicha, iPhone 17 smartfonlari O‘zbekistonda 23 sentyabrdan boshlab sotuvga chiqariladi. Narxlar xotira hajmi va qurilmaning funksiyalariga qarab farqlanadi. Masalan, iPhone 17 ning 256 gigabaytli modeli taxminan 16 million 250 ming so‘m atrofida baholanmoqda. Kattaroq xotira hajmiga ega modellarning narxi esa yuqoriroq bo‘ladi. iPhone 17 Pro va Pro Max versiyalari esa yanada ko‘p funksiyalar va imkoniyatlarga ega bo‘lib, ularning narxlari 23 million so‘mdan boshlanib, 50 million so‘mga yaqinlashadi. Ushbu yangi smartfonlar O‘zbekiston bozorida katta qiziqish uyg‘otishi kutilmoqda. Xaridorlar uchun eng maqbul variantni tanlashda xotira hajmi va byudjet muhim omillar hisoblanadi. Shuningdek, rasmiy savdo nuqtalarida to‘liq kafolat va xizmat ko‘rsatish imkoniyatlari taqdim etilishi kutilyapti. Yangi iPhone 17 modellarining O‘zbekistonda sotuvga chiqishi smartfon bozorida yangiliklar va raqobatni kuchaytiradi.

O‘zbekiston Markaziy banki 2025 yil 12 sentabr kuni uchun xorijiy valutalarning rasmiy kurslarini e’lon qildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ma’lum qilinishicha, ushbu sanada barcha asosiy xorijiy valyutalarning milliy valyutaga nisbatan qiymati oshgan. Jumladan, AQSH dollari 86,49 so‘mga ko‘tarilib, 12 447,35 so‘mni tashkil etdi. Yevro kursi 66,46 so‘mga oshib, 14 545,97 so‘mga yetdi. Shuningdek, Birlashgan Qirollik funti 68,59 so‘mga o‘sib, 16 808,90 so‘mga ko‘tarildi. Rossiya rubli 0,42 so‘mga oshib, 146,08 so‘mga teng bo‘ldi. Xitoy yuani 11,33 so‘mga ko‘tarilib, 1 747,09 so‘mni tashkil etdi. Yapon iyenasi 0,27 so‘mga oshib, 84,12 so‘mga yetdi. Qozog‘iston tengesi ham 0,13 so‘mga ko‘tarilib, 23,09 so‘m qiymatga ega bo‘ldi. Ushbu o‘zgarishlar valyuta bozoridagi so‘nggi holatni aks ettiradi va iqtisodiy faoliyatda muhim ahamiyatga ega. Markaziy bankning rasmiy kurslari valyuta ayirboshlash operatsiyalarida asosiy ko‘rsatkich hisoblanadi. Shuningdek, ular eksport-import faoliyatiga ham ta’sir ko‘rsatadi. Valyuta kurslarining oshishi milliy valyutaning kuchlanishini ko‘rsatadi va iqtisodiy sharoitlarni tahlil qilishda muhimdir. Bu ma’lumotlar iqtisodiy rejalashtirish va moliyaviy qarorlar qabul qilishda yordam beradi. O‘zbekiston iqtisodiyoti uchun barqaror valyuta kurslari muhim ahamiyatga ega bo‘lib, ular mamlakatning moliyaviy barqarorligini ta’minlashga xizmat qiladi.

Berlin shahrida o‘tkazilgan IFA 2025 xalqaro ko‘rgazmasida Xitoyning Ant Group kompaniyasi yangi odamsimon robotini taqdim etdi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Robbyant R1 nomli ushbu robot nafaqat oshxonada ovqat tayyorlash, balki muzeylarda gidlik qilish va dorixonalarda yordamchi vazifasini bajarishga qodir. Robot turli vazifalarni aniq va samarali bajaradi, masalan, masalliqlarni tanlash, plita oldida ishlash, taom tayyorlash va dasturxonga tortish jarayonlarini mukammal bajaradi. R1 robotining asosiy afzalligi uning BaiLing sun’iy intellekt tizimiga ega bo‘lishidir. Bu tizim robotga ishni boshidan oxirigacha anglash imkonini beradi. Shuningdek, robot fazoviy idrok tizimi yordamida pichoq, taxta va sabzavot kabi buyumlarni aniq ajrata oladi va ularga ehtiyotkorlik bilan munosabatda bo‘ladi. Maxsus sensorlar va ilg‘or algoritmlar yordamida harakatlari xavfsiz va samarali amalga oshiriladi. Kompaniya vakillari ta’kidlaganidek, R1 robotidan nafaqat restoranlarda, balki sog‘liqni saqlash muassasalari, turizm sohasi va keksalarga xizmat ko‘rsatishda ham keng foydalanish mumkin. Shu sababli, robot kundalik hayotda va turli xizmat ko‘rsatish tarmoqlarida keng qo‘llanilishi rejalashtirilmoqda. Ant Group Alibaba Group tarkibiga kiradi va kompaniya yevropalik hamkorlar bilan hamkorlikni rivojlantirish ustida faol ish olib bormoqda. Mutaxassislarning fikricha, ushbu innovatsiya kelajakda butun dunyo restoranlari va xizmat ko‘rsatish sohasini tubdan o‘zgartirishi mumkin. Bu robot yangi texnologiyalar yordamida inson hayotini yengillashtirishda muhim rol o‘ynaydi.

So‘nggi paytlarda odamlar shaxsiy hayotlari, ma'naviy muammolari va ichki osoyishtalik izlash maqsadida sun’iy intellekt asosidagi chatbotlarga murojaat qilmoqda. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Bu holat texnologiyaning inson ehtiyojlarining yangi va muhim sohasiga kirib borayotganidan dalolat beradi. Ruhiy maslahat beruvchi chatbotlar turli diniy yo‘nalishlar, meditatsiya usullari va shaxsiy rivojlanish bo‘yicha foydali tavsiyalar beradi. Foydalanuvchilar ularni tezkor javob berishi, hukmsiz bo‘lishi va doim mavjudligi sababli tanlaydi. Mutaxassislarning fikricha, bunday chatbotlar haqiqiy ruhiy maslahatchilarni to‘liq o‘rnini bosa olmasa-da, odamlarni yolg‘izlik hissidan qutqarishda yordam beradi. Bu esa zamonaviy jamiyatda ma'naviy suhbatga bo‘lgan ehtiyojning oshib borayotganini ko‘rsatadi. Shu sababli sun’iy intellekt ruhiy qo‘llab-quvvatlash sohasida muhim vosita sifatida qaralmoqda.

Yevropa Ittifoqi tomonidan joriy etilgan yangi majburiy chidamlilik sinovlari Apple kompaniyasining eng so‘nggi flagmani bo‘lgan iPhone 17 modelida jiddiy kamchiliklarni aniqladi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Qurilmaning batareyasi sezilarli darajada yaxshilangan bo‘lsa-da, uning yiqilish va tashqi ta’sirlarga chidamliligi raqobatchi brendlardan past ekanligi ma’lum bo‘ldi. GSMArena nashri xabariga ko‘ra, Yevropa Ittifoqida joriy qilingan maxsus markalash tizimi har bir elektron qurilmaning chidamlilik va ta’mirlanuvchanlik darajasini belgilaydi. Ushbu tizim asosida o‘tkazilgan sinovlarda iPhone 17 Pro Max B sinfiga mansub deb topildi. Bu qurilma taxminan 180 marta yiqilish sinoviga bardosh bera olishini anglatadi. O‘tgan yilgi iPhone 16 Pro Max esa C sinfiga kiritilib, faqat 90 marta yiqilishdan keyin chidamlilik ko‘rsatgan edi. Yangi modelda bu ko‘rsatkich ikki barobar oshgan bo‘lsa-da, hali ham yetakchi raqobatchilardan orqada qolmoqda. Masalan, Samsung Galaxy S25 Ultra va Google Pixel 10 Pro XL kabi so‘nggi flagmanlar 270 marta yiqilish sinovidan muvaffaqiyatli o‘tib, eng yuqori A sinfiga kiritilgan. Bu Apple smartfonlari kundalik foydalanishda ko‘proq shikastlanish xavfi borligini ko‘rsatadi. Shuningdek, yumshoq korpusga ega bo‘lgan iPhone Air Pro Max ham B sinfi natijalarini qayd etdi. Ta’mirlanish imkoniyatlari bo‘yicha ham iPhone 17 raqobatchilardan orqada qolmoqda. Qurilma S sinfiga kiritilgan, bu Samsung bilan bir xil, ammo Google Pixel B sinfiga mansub bo‘lib, ta’mirlash jihatidan yaxshiroq hisoblanadi. Biroq, iPhone 17 Pro Max batareyasi energiya samaradorligi bo‘yicha yuqori ko‘rsatkichga ega bo‘lib, A sinfiga kiritilgan va uning ishlash muddati 53 soatga yetgan. Bu ko‘rsatkich ko‘pgina raqobatchilardan ustun hisoblanadi. Shunga qaramay, Apple batareyasi atigi 1000 ta zaryadlanish sikliga mo‘ljallangan, Samsung qurilmalaridagi akkumulyatorlar esa 2000 siklgacha xizmat qilishi mumkin. Bu amalda ikki barobar uzoq umrga ega ekanligini bildiradi.

Germaniyada sun’iy intellektdan foydalanish so‘nggi yillarda sezilarli darajada oshgan. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Bitkom raqamli uyushmasi tomonidan o‘tkazilgan so‘nggi tadqiqot natijalariga ko‘ra, mamlakatdagi har uchinchi kompaniya sun’iy intellekt texnologiyalarini faol ravishda ishga solgan. Tadqiqot 15 sentyabr kuni e’lon qilindi. Ma’lumotlarga ko‘ra, ishtirok etgan kompaniyalarning 36 foizi hozirda sun’iy intellektdan foydalanmoqda. Shuningdek, 47 foiz korxona yaqin kelajakda bu texnologiyani joriy etishni rejalashtirmoqda yoki hozirda uning ustida ish olib bormoqda. Faqatgina 17 foiz kompaniya sun’iy intellektni biznes jarayonlariga kiritish niyatida emasligini bildirgan. So‘nggi yillarda Germaniyada sun’iy intellektdan foydalanadigan korxonalar soni deyarli ikki barobarga ko‘paygan. Ayniqsa, mijozlar bilan muloqot, marketing va kommunikatsiya sohalarida bu texnologiyadan keng foydalanilmoqda. Bundan tashqari, tadqiqot va ishlab chiqish, ishlab chiqarish jarayonlari hamda nazorat va hisob-kitob tizimlarida sun’iy intellektning qo‘llanilishi ortib bormoqda. So‘rov natijalariga ko‘ra, Germaniyadagi o‘nta kompaniyadan sakkiztasi sun’iy intellektni kelajakda asosiy va hal qiluvchi texnologiya deb hisoblaydi. Mutaxassislar ta’kidlashicha, bu jarayon mamlakat iqtisodiyotining raqamlashtirilishini tezlashtiradi va innovatsiyalarni rivojlantirishga keng imkon yaratadi.

Microsoft va OpenAI o‘rtasida yangi kelishuv imzolandi. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi. Ushbu kelishuv OpenAI’ga daromad olishga yo‘naltirilgan kompaniyaga aylanish imkonini beradi. Bu esa sun’iy intellekt sohasidagi hamkorlikni yangi bosqichga olib chiqadi. Hozircha kelishuv tafsilotlari to‘liq ochiqlanmagan, biroq tomonlar yakuniy shartnoma ustida ishlashda davom etmoqda. So‘nggi yillarda OpenAI katta daromadga erishib, xalqaro miqyosda faoliyatini kengaytirishni maqsad qilgan. Microsoft 2019-yilda OpenAI’ga bir milliard dollar, 2023-yilda esa o‘n milliard dollar sarmoya kiritgan. Dastlab, Microsoft OpenAI mahsulotlarini faqat o‘zining Azure platformasi orqali taqdim etgan bo‘lsa, hozirda Oracle va Google bilan ham hamkorlik qilmoqda. OpenAI tuzilmasidagi o‘zgarishlar AQSh hukumatining ruxsatini talab qiladi. Agar bu jarayon yil oxirigacha yakunlanmasa, kompaniya katta moliyaviy zarar ko‘rishi mumkin. Shu bilan birga, Microsoft sun’iy intellekt sohasidagi o‘z ishlanmalarini mustaqil ravishda rivojlantirishga ham katta e’tibor bermoqda. Bu esa texnologiya sohasida raqobatbardoshlikni oshirishga xizmat qiladi. Umuman olganda, yangi kelishuv sun’iy intellekt sohasida muhim o‘zgarishlar va yangi imkoniyatlar eshigini ochmoqda.

Albaniyada dunyoda birinchi marta sun’iy intellekt asosida ishlaydigan vazir lavozimi yaratildi. Bu haqida Zamin.uz xabar berdi. Ushbu yangilik haqida Telegram kanali xabar berdi. Yangi sun’iy intellekt vaziriga Diella nomi berilgan bo‘lib, bu so‘z alban tilida «quyosh» degan ma’noni anglatadi. Diella davlat tenderlarini o‘tkazish va davlat xaridlarida qaysi xususiy kompaniyalar bilan shartnoma tuzilishini belgilash vazifasini bajaradi. Albaniya bosh vaziri Edi Ramning ta’kidlashicha, sun’iy intellekt vaziri «sotib olinmaydigan» bo‘lib, bu davlat xaridlari sohasida korrupsiyaning oldini olishga yordam beradi. Ushbu model e-Albania platformasida faoliyat yuritadi va fuqarolarga turli davlat xizmatlaridan foydalanishni ta’minlaydi. Foydalanuvchilar Diella avatari orqali milliy alban libosida ko‘rinadigan sun’iy intellekt vaziri bilan muloqot qilish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Bu yangilik davlat boshqaruvida texnologiyalarning joriy etilishi va korrupsiyaga qarshi kurashishda yangi bosqichni anglatadi. Albaniyada amalga oshirilayotgan ushbu loyiha boshqa davlatlar uchun ham namunali bo‘lishi mumkin. Sun’iy intellekt yordamida davlat xizmatlarining oshkoraligi va samaradorligini oshirish maqsad qilingan. Bu esa aholining davlat organlariga bo‘lgan ishonchini mustahkamlashga xizmat qiladi. Shu tariqa, texnologik rivojlanish va davlat boshqaruvi sohasida innovatsiyalarni joriy etish orqali jamiyatning farovonligi ta’minlanadi.