Gilgit-Baltiston hududi Pokiston tomonidan boshqarilayotgan mintaqalardan biri bo‘lib, undagi asosiy infratuzilma va rivojlanish loyihalari kechikishi aholining noroziligiga sabab bo‘lmoqda. Bu haqda Zamin.uz xabar berdi.
Hududda elektr energiyasi, internet va mobil aloqa xizmatlarining muntazam ishlamasligi odamlarning kundalik hayotiga jiddiy ta’sir ko‘rsatmoqda. Loyihalarning uzoq davom etishi va xarajatlarning oshib ketishi natijasida aholi davlat xizmatlarining shaffof va o‘z vaqtida bajarilishini talab qilmoqda.
Bu esa ko‘plab namoyishlar va noroziliklarga olib kelmoqda. 2025-yil boshida Hunza vodiysi aholisi elektr ta’minotidagi uzilishlarga norozilik bildirib, Pokiston va Xitoy o‘rtasidagi asosiy savdo yo‘li hisoblangan Qoraqurum avtomagistralini to‘sib qo‘ygan edi.
Namoyishchilar kuniga 20 soatgacha davom etadigan elektr uzilishlari va gidroenergetika loyihalarining kechikishini tanqid qilib, hukumatdan issiqlik generatorlarini ishga tushirishni talab qilishdi. Ushbu namoyishlar bir necha kun davom etdi va savdo hamda turizmga salbiy ta’sir ko‘rsatdi.
Energiya taqchilligi va infratuzilma muammolari faqat bir hudud bilan cheklanmaydi. Yil davomida boshqa tumanlarda ham 8-12 soatlik elektr uzilishlari kuzatilgan.
Muxolifat vakillarining fikricha, bu nafaqat mavsumiy qiyinchiliklar, balki boshqaruvdagi tizimli muammolarni ham ochib beradi. Mintaqada suv resurslari yetarli bo‘lsa-da, ko‘plab yirik loyihalar hali-hanuz amalga oshirilmagan.
Ko‘plab uy xo‘jaliklari sovuq va qorong‘ida qolmoqda. Hudud aholisi noroziliklaridan tashqari, muammolarni o‘z kuchi bilan hal qilishga harakat qilmoqda.
Masalan, Skardu va Hunza vodiysida quyosh energiyasi tizimlari o‘rnatilmoqda. Bu, bir tomondan, mintaqaning gidroenergetika tarmoqlaridan qaramligini kamaytirsa, boshqa tomondan, davlat xizmatlariga bo‘lgan ishonchsizlikni oshiradi.
Jamoatchilikning asosiy e’tirozi loyihalarning harbiy kompaniyalarga topshirilishi va ochiq tenderlarning yo‘qligidir. Mahalliy aholining fikricha, harbiy firmalar yirik shartnomalarni qo‘lga kiritib, ularni keyinchalik xususiy kompaniyalarga sotmoqda.
Bu esa hisobdorlikning yo‘qligiga va mablag‘larning samarasiz sarflanishiga olib kelmoqda. Aholi davlatdan shaffoflikni oshirish, adolatli tenderlarni yo‘lga qo‘yish va loyihalarni o‘z vaqtida yakunlashni talab qilmoqda.
Pokistonning noto‘g‘ri boshqaruvi natijasida Gilgit-Baltiston mintaqasi iqtisodiy, ijtimoiy va infratuzilma jihatidan katta zarar ko‘rmoqda. Noroziliklar davom etar ekan, aholi davlatdan o‘z majburiyatlarini bajarishni talab qilmoqda.
