-->
Bugun
Germaniyada «katta koalitsiya» tuzish bo‘yicha muzokaralar boshlandi
+19°
ясно ветер 2 м/с, СЗ

Mutaxassis: “O‘zbekistonning seysmik hududlarida zilzilaga sharoit yetilgan”

Jamiyat Kecha, 14:01 6

Mutaxassis: “O‘zbekistonning seysmik hududlarida zilzilaga sharoit yetilgan”
Bugun, 12 mart kuni ertalab soat 6:16da Toshkent viloyatida 3,6 magnitudali zilzila sodir bo‘ldi. Zilzila o‘chog‘i Toshkent viloyatining Toshkent tumani bo‘lgan. Zilzila takrorlanishi mumkinmi, O‘zbekiston hududi hozir qanday seysmik holatda? Bu savollarga Seyesmologiya instituti seysmogeodinamika laboratoriyasi mudiri Ulfat Nurmatov javob berdi.

Nurmatovning ma’lumot berishicha, 12 mart kuni Toshkent viloyatida sodir bo‘lgan zilzila uzoq muddatli prognozlarda aks etgan.

“Bunaqa faollanishlar oxirgi marta 2008 yilda sodir bo‘lgan edi. O‘shandan keyin mana 2025 yilda bo‘ldi. Bunaqa zilzilalar bizning zona uchun odatiy hol. Bunday zilzilalar ko‘p bo‘lib turgani ma’qul. Chunki yer ostida to‘plangan energiya tez-tez sarf bo‘lib turadi. Yig‘ilib qolmaydi”, – deb tushuntirdi u.

Olim 12 mart kungi zilzila o‘chog‘i Toshkent-Piskom seysmik zonasida joylashgani va bu hudud vaqti-vaqti bilan faollashib turishini, tarixda Toshkent shahri va uning atrofida 7-8ta sezilarli zilzila bo‘lgani va bu zonaning potensiali 6,5 magnitudali zilzilani keltirib chiqarishga qodir ekanini ham qo‘shimcha qildi.

“Toshkent o‘chog‘ida ham zilzilaga sharoit yetilib kelyapti, yaqin kunlarda faollanish bo‘lib qolishi mumkin deb aytganmiz. Mana o‘sha bu o‘rtacha statistikga to‘g‘ri keldi. Bundan kuchliroq ham bo‘lishi mumkin. Chunki bu zonaning potensiali yuqori. Odatda zilzila bitta bilan tugamaydi, keyin maydalari ham bo‘lishi mumkin”, – dedi u.

Shuningdek, u O‘zbekistonning seysmik zonalarida kuchli zilzilalar yuz berganiga ancha vaqt bo‘lgani va o‘rtacha takrorlanish davriga nisbatan hisoblansa, keyingi faollanishga sharoit yetilganini ham ma’lum qildi.

“Aniq kun, haftasini aytish qiyin, yaqin kelajakda 1-2 yil ichida faollanishi mumkin degan xulosalarni beramiz. Bular nisbatan o‘zini oqlayapti”, – dedi institut laboratoriyasi mudiri.

Olimga ko‘ra, qadimda zilzila sodir bo‘lgan o‘choqlar hozir seysmik sokinlikda turibdi. Masalan, Andijon zilzilasi 1902 yilda sodir bo‘lgan, 1937 yilda esa Piskentda bo‘lgan va undan keyin bu hududlarda kuchli zilzila kuzatilmagan. “Endi kelajakda unga yaqin hududlarda kuchli zilzilalar sodir bo‘lishi mumkin”, – dedi Nurmatov.

Mutaxassis ma’lumotiga ko‘ra, o‘tgan yillar yoki undan oldingi yillarda Markaziy Osiyoda o‘rtacha har haftada magnitudasi 4 dan baland bo‘lgan, 5-10tagacha zilzila sodir bo‘lib turgan bo‘lsa, hozir ular soni 3-4 taga tushib qolgan.

“Hozir O‘zbekiston hududida ham zilzilalar soni kamayib ketgan. Mana endi Qirg‘izistonda ham 4,6 magnitudali zilzila sodir bo‘ldi. Butun Markaziy Osiyo hududi asta-sekin faollanish holatiga kirib kelishi mumkin. Buni sanasini aniq aytish qiyin, to‘g‘ri biz operativ prognozlar bilan ham shug‘llamiz, bizda yaqin kelajakda qayerda zilzila bo‘lishi mumkinligi bo‘yicha xaritalar ham ishlab chiqilgan”, – dedi intitut mutaxassisi.

O‘xshash yangiliklar

Rossiya Ukraina janubini nega bu qadar tez ishg‘ol qilgandi?
Rossiya Ukraina janubini nega bu qadar tez ishg‘ol qilgandi?
2022 yil 24 fevral kuni ertalab soat 4 larda Rossiya armiyasi Ukraina hududiga hujum boshlagandi. Yurish bir vaqtning o‘zida bir necha yo‘nalishda: janub, sharq va shimoldan olib boriladi. Biroq,
Dunyo 13:41, 28-02-2025
Shavkat Mirziyoyev xotin-qizlarni 8 mart bilan tabrikladi
Shavkat Mirziyoyev xotin-qizlarni 8 mart bilan tabrikladi
O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev 8 mart – Xalqaro xotin-qizlar kuni munosabati bilan o‘tkazilgan tantanali marosimda so‘zlagan nutqida mamlakat xotin-qizlarini tabrikladi. Davlat rahbari
Jamiyat 17:56, 7-03-2025
Mixaylo Podolyak: «Aslida, normal va qulay muzokara jarayoni ketmoqda»
Mixaylo Podolyak: «Aslida, normal va qulay muzokara jarayoni ketmoqda»
Hennadii Minchenko / Ukrinform / Future Publishing / Getty Images AQSH prezidenti Donald Tramp 2025 yil 20 yanvarda bo‘lib o‘tgan inauguratsiyasidan so‘ng, darhol Putin bilan uchrashish niyati
Dunyo 12:33, 28-02-2025
Ukraina Amerika qurollarisiz omon qoladimi?
Ukraina Amerika qurollarisiz omon qoladimi?
Foto: Getty Images AQSHning keng ko‘lamli urushning uch yili davomida Ukrainaga ko‘rsatib kelingan harbiy yordami to‘xtatilishi mumkin. Har holda, Amerika prezidenti Donald Tramp bu variantni
Dunyo 21:55, 2-03-2025
Temur Kapadze milliy jamoada nimalarni o‘zgartiradi? (intervyu)
Temur Kapadze milliy jamoada nimalarni o‘zgartiradi? (intervyu)
O‘zbekiston milliy jamoasi mart oyida Jahon chempionati saralashidan o‘rin olgan 2 ta bahsda ishtirok etadi. Katanes sog‘ligidagi muammo sabab o‘zaro kelishuvga asosan shartnomani bekor qilgach,
Sport 19:47, 28-02-2025