Dunyo aholisi rasmiy hisob-kitoblardan ko‘proq bo‘lishi mumkin

Finlyandiyadagi Aalto universiteti tadqiqotchilari qishloq aholisini hisoblashdagi xatolar dunyo aholisining rasmiy statistikaga nisbatan ancha ko‘p bo‘lishi mumkinligini ko‘rsatdi. Science Alert nashrining xabar berishicha, hozirgi usullar qishloq joylarda yashovchi odamlar sonini 53-84 foizga kam baholashi mumkin.

Tadqiqotchilar 1975 yildan 2010 yilgacha bo‘lgan demografik ma’lumotlarni tahlil qilib, global aholi ma’lumotlar bazalari qishloqlardagi aholi sonini kam hisoblashini aniqladi. Bu esa dunyo aholisi haqidagi rasmiy ma’lumotlar bir necha milliard odamni qamrab olmasligi mumkinligini anglatadi.

Tadqiqot usuli va asosiy xulosalar

Olimlar 35 mamlakatdagi 307 ta gidrotexnika loyihasi bo‘yicha aholi hisob-kitoblarini beshta turli ma’lumotlar bazasidagi rasmiy ma’lumotlar bilan solishtirdi. Ma’lum bo‘lishicha, qishloq joylarda odamlar haqida to‘liq ma’lumot yo‘q. Ayniqsa, tibbiy xizmatlar, infratuzilma va aholi soni haqidagi ma’lumotlar shaharlarga nisbatan ancha kamligi aniqlandi.

Barcha ekspertlar bu fikrga qo‘shilmaydi

Ayrim mutaxassislar fikricha, sun’iy yo‘ldosh tasvirlari va aholi ma’lumotlarini to‘plashning takomillashtirilgan usullari ushbu xatolik darajasini kamaytirishi mumkin. Shunga qaramay, tadqiqotchilar hisobga olinmagan yuz millionlab odamlar hali ham mavjudligini va bu davlat xizmatlarini rejalashtirish hamda iqlim o‘zgarishi ta’sirini bashorat qilishda muhim ahamiyat kasb etishini ta’kidlaydilar.

Nima qilish kerak?

Tadqiqotchilarning taklifiga ko‘ra, resurslarni aniqroq taqsimlash va demografik ma’lumotlarni yaxshiroq baholash uchun, ayniqsa, qishloq joylarida aholi hisob-kitobini yanada takomillashtirish kerak. Yangi yondashuvlar orqali kam baholangan aholi sonini aniqlash, infratuzilmani yaxshilash va global miqyosda samarali rejalarni ishlab chiqish mumkin.